 |
| Week van het Schrijven (7) |
Iedere schrijver schrijft telkens hetzelfde boek.
Ik weet niet van wie die constatering is. In mijn hart wil ik het ook niet geloven, want ik hou niet van hetzelfde. Toen mijn uitgever in 1992 na mijn eerste boek Reisgenoten gezocht opperde dat het zich goed leende voor een vervolg, wierp ik dat verre van me.
Commercieel gezien niet handig, want uitgevers en lezers houden van series. Maar na een tijd verkeren met mijn personages wil ik wel weer iets anders. Daarom schrijf ik ook in verschillende genres: thrillers, realistische, psychologische boeken, sprookjesachtige verhalen, gedichten, toneel. Voor volwassenen, voor kinderen.
Ook dat schijnt niet zo handig te zijn. Ooit hoorde ik van een uitgever dat de afdeling Marketing me 'marketingtechnisch moeilijk plaatsbaar' vond. Ik vatte het op als een compliment.
Ik wil me blijven ontwikkelen en ontdekken. Dat voel ik me ook aan mezelf verplicht, als mens en als schrijver. Jammer als lezers me daarin niet altijd kunnen volgen.
Toch ontkom ik ook niet helemaal aan het onbewuste proces dat ik steeds hetzelfde boek schrijf. Maar dat zie ik dan in de zin van dezelfde thema's die telkens in andere gedaanten opduiken. Die thema's maken ook deel uit van mijn leven.
Ik noem er enkele: vrijheid en onafhankelijkheid versus verliefdheid, vriendschap en binding, angst versus opstandigheid (vechten of vluchten?), verlangen, verlies en afscheid, het dunne lijntje tussen goed en kwaad.
Als ik zo het rijtje zie, denk ik: daar zou een psycholoog aardig zijn tandjes in kunnen zetten. Maar laat u maar, ik schrijf er wel over.
Bovendien, zijn die thema's nu zoveel anders dan voor de meeste mensen? Ze horen bij het leven. Hoe verhoud ik me tot mezelf en tot anderen?
Die thema's krijgen in een ander genre al een andere uitwerking. Ook lijken mijn personages niet altijd op elkaar, al kom ik zonder gedegen onderzoek wel tot enkele archetypen in mijn werk. Het wat angstige of onzekere personage dat juist door die barrières heengaat en zichzelf overwint.
Het opstandige type dat diep van binnen toch heel kwetsbaar is. Speelse personages die een buitenbeentje zijn.
Als ik het zo op een rijtje zie, denk ik: ze lijken wel heel erg op mij. Geen wonder dus dat ze in mijn boeken terechtkomen.
Natuurlijk kruisen in de verhalen personen hun pad, die totaal anders zijn. Zij dienen als spiegel, als uitdaging, en voldoen aan een van de schrijfdogma's dat elk verhaal een vorm van conflict nodig heeft. Bij ontstentenis van zo'n antagonist draaien sommige hoofdpersonages er trouwens hun hand niet voor om zelf hun ergste vijand te worden.
Toch lijken mijn boeken ondanks die vertrouwde thema's niet op elkaar. Dat komt ook door de verschillende settings.
Favoriet waren of zijn: circus, zee en strand, eilanden, school, familie, gevangenis en rechtbank.
Bij mijn eerste boeken was ik me niet zo bewust van de thema's, daarna bracht ik ze soms bewuster in. Nu hoop ik in de fase te zijn dat ze er niet dik bovenop liggen, maar een subtielere rol spelen, diep onder het verhaal. Zoals ik hoop dat de boodschappen die ik ontegenzeglijk toch heb voor 'de wereld' (de voormalige lerares en journalist in mij), een stuk onnadrukkelijker zijn geworden.
Wat zijn de terugkerende thema's in jouw werk?
Tips
* ga op zoek naar thema's in je werk. Als je je ervan bewust bent, kun je ze inzetten in je werk of juist besluiten er een keer niets mee te doen.
* het is spannend om eens te schrijven vanuit een hoofdpersonage dat juist helemaal niet lijkt op een archetype waar je vaker mee werkt. Wellicht kan die omkering heel verfrissend werken op je schrijven. Voorbeeld: is je archetype (jezelf evtl.) verantwoord en voorzichtig, kies dan een roekeloze of desnoods gewetenloze hoofdfiguur.
* vandaag, vrijdag 6 september, houd ik als Schrijfdokter digitaal spreekuur. Je kunt de eerste bladzijde van een verhaal aan me voorleggen.
Informatie over alle activiteiten in de Week van het Schrijven: http://www.weekvanhetschrijven.nl
Geen opmerkingen:
Een reactie posten