Schrijfkwalen

Van 31 augustus tot 8 september is de Week van het Schrijven met schrijfactiviteiten in het hele land. Elke dag schrijf ik een blog over mijn schrijfervaringen. Met tips.

Week van het Schrijven (8)

Gisteren was ik van 10 tot 20 uur Schrijfdokter. Het was weer een bijzondere ervaring, al deed ik het voor het vijfde achtereenvolgende jaar tijdens de Week van het Schrijven. Mensen konden deze keer de eerste pagina van een verhaal of boek aan me voorleggen voor advies.
De wachtkamer zat voortdurend vol in de ochtend, zodat ik even angstig was dat het de hele dag zo zou doorgaan. In dat geval was ik zelf 's avonds aan het infuus geëindigd. Misschien door het mooie weer (wie gaat er nu binnen achter de computer zitten?) was er 's middags een dip met vanaf eind van de middag een opleving. Om acht voor acht meldde zich de laatste cliënt.
Heel uiteenlopende verhalen, genres en locaties, personages ook, zoals een koningin, een engel, stervende vrouw, pubers, en een onbestemd dier in een kelder. Opvallend veel ik-perspectieven, al waren het niet per definitie autobiografische verhalen.
Weer viel me op hoe serieus de inzenders waren. Ze stuurden duidelijk geen eerste probeersels en ze stelden er zinvolle vragen bij. Vaak voelden ze zelf wel aan dat het ergens niet lekker zat, maar ze konden de vinger niet op de zere plek leggen. Dat lukte mij soms wel.
Wat waren zoal de kwalen die ik aantrof? Zomaar wisselen van tijd, dus van tegenwoordige tijd naar verleden tijd, en terug. Overbodige woorden en zinnen. Maar het belangrijkste: er klopt iets niet. Iemand kan een bepaalde beweging echt niet maken, iets niet zien vanuit een bepaalde positie, anachronismen, bv. iets bestond nog niet in die tijd. Zelfs een fantasieverhaal kent zijn eigen logica.
Een kwestie van je als schrijver goed inleven in een situatie, het je voorstellen alsof je erbij bent, desnoods uitproberen. Research doen.

Als ik mijn reacties als schrijfdokter teruglees, lijkt het soms of ik de waarheid in pacht heb. Maar ik leer telkens ook nog, al is het maar omdat ik concreet moet verwoorden wat onder het lezen vaag ongemakkelijk voelt. Duidelijk maken waarom een bewering niet logisch is, een gebaar niet kan of de spanningsopbouw stagneert.
Nu de deur van mijn spreekkamer weer dicht is, kan ik me bezighouden met de verbetering van mijn eigen schrijven. Enkele schrijfkwalen van mezelf: te veel woorden, te veel uitleg, ritme - al leer ik bij - en personages zonder uiterlijk. Ik ben minder visueel dan auditief ingesteld. Ik hóór ze vanzelf praten, maar moet moeite doen ze voor me te zien.
Zo tobt iedereen met zijn eigen zwakke plekken.


Tips
* ook een fantasieverhaal moet kloppen. Het heeft zijn eigen, interne logica. Laat het een tijdje liggen en kijk er dan nog eens met andere ogen naar.
* research, check. Je verliest snel het vertrouwen van je lezer als hij je op een fout betrapt. Veel is te vinden op internet, maar aarzel niet om een deskundige te benaderen. Mensen vinden het vaak plezierig om iets over hun vak te vertellen aan de hand van een concrete vraag.
* maak bij een boek een tijdlijn (op zijn minst bij de revisie) om te controleren of de gebeurtenissen met hun tijdsaanduidingen kloppen in de tijd.

Informatie over alle activiteiten in de Week van het Schrijven: http://www.weekvanhetschrijven.nl