vrijdag 27 april 2018

Dromen en doen

Je haalt je vliegbrevet, bouwt zelf een vliegtuigje en vliegt ermee naar Afrika. Misschien dromen sommigen daarvan, Joost Conijn deed het.
Onbezonnen avonturier of een doener die weloverwogen risico's neemt? Ik neig naar het laatste na het lezen van 'Piloot van goed en kwaad' waarin hij die vliegreis beschrijft. Ik vind het een fascinerend boek.
Bij toeval kwam ik het begin deze maand tegen in museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam. Daar is nog tot en met 6 mei een film van Joost Conijn te zien: 'Good evening to the people living in the camp'. Geboeid keek ik naar de geheime opnamen die hij maakte in vluchtelingenkampen. Anders dan de meer bekende opnamen uit de nieuwsrubrieken. Puur registrerend hoe het dagelijks leven in die kampen zich afspeelt, zonder oordeel.
In de museumwinkel van Boijmans stuitte ik op het boek dat ik niet kende, al wist ik wel dat Conijn zelf vliegtuigen bouwde.
De onderneming van deze vlieger-kunstenaar deed me denken aan de vaak aangehaalde uitspraak van Pippi Langkous: Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan.
Maar ook aan de woorden van Nelson Mandela die Griet Op de Beeck citeert in 'Gezien de feiten', haar boekenweekgeschenk: May your choices reflect your hopes, not your fears.
Nog te vaak laat ik me leiden door angst en door noodlotscenario's van wat er zou kúnnen gebeuren. Roekeloosheid is dom, maar niets is immers zeker in het leven. Dat is een groeiend besef naarmate ik ouder word. 
Denk je beter veilig thuis te kunnen blijven, vliegt er een vrachtwagen uit de bocht en knalt uitgerekend jouw woonkamer binnen. Zulke bizarre dingen gebeuren immers.

Joost Conijn documenteert zijn reisverslag met nuchtere feiten als vlieghoogten, weersomstandigheden, brandstofperikelen, technische mankementen en contact met vliegvelden, als dat tenminste lukt. Hij vliegt over de Sahara. Hij landt op plekken waarvoor hij geen toestemming heeft en ook in de niet meest comfortabele landen van Afrika zoals Tsjaad, Zuid-Soedan en de Centraal-Afrikaanse republiek. Vaak wordt hij verrassend goed ontvangen, maar ook belandt hij in een gevangenis. Ik krijg de indruk dat het personeel van vliegveldjes soms ook blij lijkt te zijn dat hun dagelijkse sleur en verveling doorbroken wordt als er ineens zo'n rare snuiter uit Nederland landt. Ze helpen hem ondanks dat hij wel eens niet de goede stempels of formulieren heeft.
Op de landingsplaatsen is er soms ook dringend herstelwerk nodig aan het vliegtuig. 'Sleutelen aan een vliegtuig is denken aan de dood.' Zo'n fijne observatie, die getuigt van realiteitszin.
En nog zo'n nuchtere oneliner: 'De benzine mag nooit opraken want dan val je uit de lucht.'
Joost Conijn kent wel degelijk angsten en daar schrijft hij ook over. Maar hij weegt ze af tegen de drang om te ontdekken.
In de lucht is hij voortdurend bezig, maar zijn zicht op de soms chaotische of gevaarlijke wereld onder hem relativeert waarschijnlijk ook waar wij ons in ons goedgeregelde leven in Nederland, vaak zo onnodig of zinloos, druk om maken. 
Onder het lezen moest ik vaak denken aan de boeken van Antoine de Saint-Exupéry. De schrijver van mijn favoriete 'Le petit prince'. Maar hij schreef veel meer boeken, vaak vanuit zijn ervaring als piloot. Bijvoorbeeld 'Vol de nuit' en ook het prachtige 'Terre des hommes'. Ook bij hem zie ik een bepaalde wijze om de mens en het leven te beschouwen, wellicht door het werk als piloot met het voortdurende besef van de kwetsbaarheid van het leven. 
Bij het bladeren in het boek van Joost Conijn was ik al meteen gewonnen bij de zin: 'Toen ik 13 was kocht ik een lasapparaat, vanaf toen kon ik alles maken.'
 
Website Joost Conijn

Werk van Joost Conijn in museum Boijmans - tot en met 6 mei 2018




  

donderdag 26 april 2018

En daar lag ik

Dat een ongeluk in een klein hoekje zit, heb ik weer eens aan den lijve ondervonden. Zaterdag 14 april ging ik 's morgens welgemoed op weg naar Amsterdam. Maar dat heb ik die dag niet bereikt. Op station Ede-Wageningen was het kantelpunt en even later belandde ik via de ambulance in het ziekenhuis in Ede.
Een moment van onoplettendheid op de trap van het station of toch net iets te veel haast om twee jonge meiden in te halen? Feit is dat ik struikelde. In een flits zag ik mijn voorland: via een achteroverduik zou ik voor de rest van mijn leven in een karretje belanden. Maar ik had geluk, al liet het zich eerst ernstiger aanzien. Ik klapte voorover op de trap en liep een bloedende hoofdwond op. In het ziekenhuis werd die gehecht.
Wellicht is mijn neus ook gebroken, maar op de röntgenfoto's was dat niet te zien door de enorme zwelling. Nou is aan een gebroken neus doorgaans toch niets te doen, tenzij hij over een tijd vreselijk scheef blijkt te staan. Maar geen hersenschudding of erger, zoals nekletsel, dus uiteindelijk heb ik geweldig veel geluk gehad. Daar ben ik dankbaar voor.
Waar ik minstens zo dankbaar voor ben, waren al die hulpvaardige mensen. Op de eerste plaats de twee jonge meiden van wie er een zorgzaam bij me bleef en doekjes voor het bloeden aanreikte. De ander ging kordaat hulp halen en zorgde dat er snel een ambulance kwam. Dat ze hun trein misten, vonden ze geen enkel probleem.
Dan was er nog het meisje dat me in het voorbijgaan een pakje zakdoekjes aanreikte. De voormalige huisarts die met haar vragen de ernst van de situatie inschatte. Vervolgens nog een passerende huisarts die informeerde of hij iets kon doen, maar de ambulance was al onderweg. En nog enkele voorbijgangers die vroegen of ik hulp nodig had.
Hoezo een onverschillige wereld? Hoezo de mensen hebben geen zorg meer voor elkaar? Mijn ervaring was weer eens hartverwarmend anders.

Al die betrokken en behulpzame passanten bedank ik. In het bijzonder de twee meiden die zorgzaam en daadkrachtig meteen deden wat ze konden. Hartelijk dank!

Naschrift: Na behandeling in het ziekenhuis kon ik 's middags weer naar huis. Het ging al snel heel goed met me, al was me dat niet aan te zien. De afgelopen dagen is mijn gezwollen en gehavend gezicht als een toverbal, - maar geen vrolijke -, telkens van kleur veranderd.
Ik plaats geen foto bij dit blog. Denk aan de klassieke posters tegen vrouwenmishandeling. Zoiets dus. Maar dit gaat wel over.