Beslisdocument schrijven

Je zult maar beslisser zijn en je door een lang stuk heen moeten worstelen. Met veel vaktermen en details die er voor jouw idee niet toe doen.

Je zult maar beslisdocumenten moeten schrijven terwijl je weet dat de beslisser in 1 minuut een ja of nee uitspreekt over een stuk dat jou dagen heeft beziggehouden.
Hoe zorg je dat jouw voorstel wordt geaccepteerd en gewaardeerd?

Al 15 jaar werk ik als bedrijfstrainer schriftelijke communicatie. Voor 3V Events geef ik op 28 oktober de workshop Beslisdocument schrijven: kort en bondig. Deze organisatie houdt kleinschalige kennisevents voor professionals onder het motto: verbind, verbreed, verdiep.

Hieronder staat beknopte informatie van de workshop. Informatie en aanmelden bij 3V Events. 

 
Een goed beslisdocument is een must voor het nemen van besluiten. Verwachtingen zijn hoog. Alles moet snel, vluchtig lezen bespaart tijd en de meeste documenten scannen we slechts globaal. Hoe houd je dan de aandacht van de lezer vast? We geven je richtlijnen voor het schrijven van een beslisdocument dat een lezer snel en grondig kan doornemen.

---

Aandachtspunten

• Bepalen van een doelgroepprofiel
• Tips voor een logische structuur en opbouw met het piramide-model: belangrijkste eerst
• Scheiden van hoofd- en bijzaken, alleen de kern weergeven
• Delen van advies en tips voor formuleren, woordkeuze etc.
• Screening van zelfgeschreven teksten met individuele feedback trainer

Dit event heeft ook aandacht voor de ervaringen van andere deelnemers met beslisdocumenten. De deelnemers wordt gevraagd om informatie te delen. Zijn er standaard templates en richtlijnen waarmee ze werken? Wat is de juiste wijze van reviewen van zo’n document? En hoe creëer je meer draagvlak?

Raadgedicht

Raadgedicht bestaat pas een dag en de inzendingen stromen al binnen via de website. Kinderboekenschrijver Rian Visser is de bedenker van Raadgedicht, een leuke mix van gedichten lezen en puzzelen.
De komende maanden verschijnt er elke week op maandag een nieuw gedicht op de site, maar er ontbreekt één woord. Alleen de dichter kent dat woord, want het gedicht is nog niet gepubliceerd en ook nergens op internet te vinden.
Lezers van 10 tot 110 jaar kunnen hun woord insturen. Vrijdags verschijnt het juiste woord op de site, soms met een reactie van de dichter.
De tien raadgedichten verschijnen tussen 7 september en 16 november. Maar je kunt nu al meedoen aan het Raadgedicht 'Skelet' van Rian Visser.

Dit zijn de deelnemende dichters: Iris Boter, Annie van Gansewinkel, Diet Groothuis, Hans Hagen, Marco Kunst, Ted van Lieshout, Koos Meinderts, Corien Oranje, Jaap Robben, Edward van de Vendel en Rian Visser.

Ik vind het erg leuk om ook een bijdrage te leveren aan Raadgedicht. Mijn Raadgedicht verschijnt op 21 september. Ik kijk nu al uit naar jullie ideeën voor het ontbrekende woord.
Stuur je inzending voor donderdag 24 september 17 uur naar Raadgedicht. Vrijdag 25 september wordt het goede antwoord bekend gemaakt. Misschien kom jij of komt je klas op de erelijst. 

Op de site Raadgedicht staan lessuggesties voor leerkrachten en andere ideeën voor leesbevordering. Er is ook een gratis app van Raadgedicht.
Het geweldige initiatief van Rian Visser heeft steun gekregen van Het poëziepaleis, Kinderboekenmuseum, Land van Lezen, Poëzieweek, Stichting Lezen, Uitgeverij Zwijsen.

http://raadgedicht.nl/ 

Schrijversharten - heidag

Als Schrijversharten deze week een heidag houdt, dan wij ook, moet het kabinet gedacht hebben. Afgelopen maandag hielden we met Schrijversharten - Martijn Adelmund, Laurens van der Zee en ik - een heidag. Een van de opvallendste kenmerken van een heidag: doorgaans vindt die niet op de hei plaats.
Onze Schrijversharten heidag had trouwens wel een link met de hei. We gingen namelijk in retraite op schapenboerderij Grebbeveld in Wageningen waar ze Veluwse heideschapen houden. Overigens waren de meeste schapen niet thuis, die waren met de herder de hei op.
Waarom zo'n heisessie? De afgelopen maanden waren we vooral ook bezig geweest met de organisatie van vier geslaagde evenementen: het Schrijversharten Café op 18 april tijdens de Boekenmarkt Wageningen met als sluitstuk het interview van ons door Frénk van der Linden. Optredens en Proust-vragensessies tijdens de Culturele Ronde op 25 en 26 april. De taalinstallatie Ontdek het vrije woord op het Bevrijdingsfestival van 5 mei en het anagramspel op drie locaties tijdens het Leeffestival op 28 juni.

Tussen al die bedrijven door waren we ook wel met de inhoud bezig: het onderzoeken van elkaars werk en dat van onszelf. Maar we hadden er behoefte aan om even los van de waan van de dag en zonder vaste agenda een dag samen door te brengen.
Er passeerde heel wat de revue, in ernst en luim. Een smakelijke lunch, gearroseerd met Writer's Tears. Een greep uit de inhoud: ben je als schrijver bezig met beeldvorming en hoe wil je jezelf neerzetten, angst voor het boek, wat is eerlijkheid in schrijven, zelfkritiek.
De schrijfboekjes van vele jaren van Martijn, de mooie vooralsnog onbeschreven schrijfboekjes van Laurens.

Selfie met populieren

En hoe gaat de gedroomde publicatie van Schrijversharten eruit zien? In onze overmoed kwamen we tot de volgende minimale eisen: dundruk, harde kaft, rijk geïllustreerd en leeslint. Voor welke lezers? En moest er ook een praktische toolkit in komen?
Ach, voorlopig zijn we niet toe aan de uitvoering, ons inhoudelijk onderzoek is nog lang niet afgerond.
Als uitstapje liepen we even naar Nieuwe Kanaal om de populieren te zien, de bomen die binnen afzienbare tijd gekapt worden. Ze brengen ons tot schrijven, ieder op onze eigen manier.

Brainstorm Oogstfeest

Natuurlijk konden we het niet laten om toch alvast na te denken over de invulling van onze volgende activiteit: het Oogstfeest op 14 oktober. We blikken dan terug op Schrijversharten tot dusver en we doen dat samen met Rijn IJssel Vakschool Wageningen. Een feest van drank, spijs en mooie woorden.
Maar ook andere evenementen dienen zich in de komende maanden aan, onder meer deelname aan een tentoonstelling. Zo kwamen er uiteindelijk nog heel wat actiepunten terecht in het bierviltjesverslag na afloop.
Schrijversharten weet dus ook de eerstkomende tijd niet van ophouden.

Website Schrijversharten 
Schrijversharten op facebook 

Vakantieverhalen (2)

Wanneer een vakantie geheel volgens plan verloopt, is dat natuurlijk heerlijk. Maar als je dat gewoon in een verhaal beschrijft, wordt het gauw saai.
Daar waren de deelnemers aan de workshop Vakantieverhalen schrijven het wel over eens. Na de workshop woensdag in de biblioheek in Wageningen gaf ik gisteren nog een workshop voor kinderen. Het werd weer een feestje van fantasie en letters.

Mariëlle Nieuwenhuizen (10) en Franka Kleinhesselink (9) schreven zulke goede verhalen dat ze allebei een prijs verdienden.
In het verhaal 'Heimwee' van Franka volgen de spannende gebeurtenissen elkaar op door een lawine. Het eindigt tragisch, al is er toch ook nog een lichtpuntje.
Haar woordvondst 'inkt-vuilnisbelt' stemt tot nadenken.
Mariëlle schreef 'Naar de natuur', het begin van een langer verhaal dat misschien wel ooit een boek wordt. Nicky haat wandelen, helaas haar moeder niet. Nicky haat het bos en tot overmaat van ramp verdwaalt ze. Van een dikbebladerde (woordvondst) boom verzamelt ze bladeren om op te liggen. Wanneer ze ontwaakt, kijkt ze recht in grote groene ogen met een langwerpige pupil.
Het begin maakt nieuwsgierig naar wat volgt.

Mooi om kinderen zo geconcentreerd aan het schrijven te zien. Fantasie, reflectie op het eigen werk, toewijding en speelsheid. Goede eigenschappen voor wie schrijft.
Niet verwonderlijk dat ze beiden zeggen later schrijfster te willen worden.

http://www.bblthk.nl 
 
 

Vakantieverhalen (1)

Filsan Versteeg schreef het winnende verhaal

Moet een verhaal echt gebeurd zijn? Hoe begin je en hoe bedenk je een goed eind?
En hoe zit dat met een vakantieverhaal? Is het nog leuk als zo'n vakantie helemaal volgens plan verloopt?
Allemaal vragen die vanmiddag aan bod kwamen in de workshop voor kinderen: Vakantieverhalen schrijven. Mijn schrijfworkshops vallen onder de activiteiten die de bblthk in Wageningen deze vakantieweek organiseert.
Speelse oefeningen, gedachtewisselingen en heerlijk fantaseren, want jij bent de baas van je verhaal.
Filsan Versteeg (10 jaar) schreef het winnende verhaal:

Mmm ... lekker

Ik word wakker in een vreemde stad.

Dan hoor ik achter mij een zware stem: Hé kleintje, wat doe jij hier in een grote stad op het hondenuitlaatveldje.

Gatsie, een hondenuitlaatveldje. Waar ben ik?

In Snoeplandt.

Hé, wat is Snoeplandt? Hoe ben ik hier terecht gekomen?

Hoho, even rustig nou. Ten eerste ik ben geen genie en ten tweede: hoe moet ik dat weten?

Ik kijk even om me heen. Ik zie flats met deuren van snoepbananen en de ramen zijn van gummiebears gemaakt. De muren zijn van chocola gemaakt.

En ik zie ook mensen lopen en het rare is: ze zijn van snoep gemaakt. Ik zie een man met een diertje van bosbessenkauwgum. Recht voor me is een meertje van witte chocola gemaakt. En ik zie ook naast mij een heel groot paleis van melkchocola, pure en witte chocola.

De deur staat op een kier open. Ik stap naar binnen en trek de deur dicht.

EIND!

Knap dat Filsan in korte tijd dit verhaal kon schrijven. Er zitten zoveel goede elementen in: prima titel, spannend begin, gesprek tussen twee mensen waardoor het levendig wordt. Beschrijvingen vol fantasie en een eind dat mij als lezer nieuwsgierig maakt naar een vervolg.

Ben jij nieuwsgierig naar de workshop? Op vrijdag 21 augustus geef ik hem nogmaals, van 14 tot 16 uur in de bblthk. Kinderen van 10 jaar en ouder kunnen gratis meedoen, aanmelden is niet nodig.

De potloden zijn al geslepen voor die workshop.

Wie weet win jíj vrijdag de prijs met je verhaal. En anders is het ook vast al leuk om mee te doen.

Eerder blog over deze schrijfworkshops 

Website bblthk Wageningen

Niets hoeven

Vakantie, niets hoeven. Maar dan écht niets hoeven. Ook niet op vakantie gaan. Daar had ik dit jaar zin in. Het is me uitstekend bevallen. In juli had ik al zo'n week waarover ik het blog Niets doen schreef.
En nu sluit ik weer een week af waarin mijn agenda volkomen leeg was. Per dag, per uur soms, bekijken waar ik op dat moment zin in had. Niets eenvoudiger dan dat zou je zeggen, maar voor mij valt dat nog niet mee. Toch leer ik bij.
Een goed hulpmiddel is het boek Ik heb de tijd van Paul Loomans, zenmonnik. Zeven aanwijzingen helpen je bij 'tijdsurfen' en dat leidt tot bewuster leven en vertrouwen op intuïtie bij het plannen. Het is geen zweverig boek maar staat volop in deze tijd met afleidingen als smartphone en een vollopende mailbox.
Je kunt het boek in eigen tempo doornemen. Vanzelf wordt wel duidelijk wanneer je aan een volgende aanwijzing toebent. Nou, het heeft bij mij meer dan een jaar geduurd voordat ik stapje voor stapje bij de laatste aanwijzing belandde. En ik ben er nog lang niet. Maar deze afgelopen week heb ik gevoeld dat ik het begin door te krijgen.
De dingen bewust doen of bewust niet doen. De 'knagende ratten' in het gezicht kijken: wat ik eigenlijk onderhand eens zou moeten doen, niet doe en wat toch op de achtergrond blijft zeuren.
Er even bij stilstaan, de uitvoering alvast visualiseren en het dan vergeten. Ik heb deze week gemerkt dat ik op zeker moment zelfs ineens zin kreeg om zo'n klusje (een klusje van niks trouwens vaak) te doen: olie peilen, boeken opruimen, afgedankte spullen naar het afvalstation brengen, onkruid tussen de klinkers in de tuin wegkrabben, dat douchegordijn goed schoonmaken, de archiefkasten (jawel, met papieren, in hangmappen zelfs) opruimen tot de laden tenminste weer dichtkunnen.

Zo min mogelijk lijstjes meer, maar de dingen doen op het moment dat ik er zin in heb. En de praktijk leert dat dat moment vanzelf komt.
Grappig dat ik vanuit de vrijheid (een belangrijk thema voor mij) van niets moeten tot veel kwam. Geen afspraak tevoren met vrienden maar ineens op het idee komen voor een wandeling op de Ginkelse Heide waar de hei voorzichtig in bloei begint te komen. Toerist in eigen stad spelen en de tentoonstelling Made in Wageningen bezoeken.

Daar in museum De Casteelse Poort weemoed voelen om de verdwenen maakindustrie van bijvoorbeeld sigaren, steenfabrieken en drukkerijen, maar ook trots vanwege instituten als Marin, Meteoconsult en Wageningen Universiteit.


Slenteren door een zomers lome stad, waarin mensen alle tijd hebben. Zien hoe het voormalige kantongerecht een vriendelijke woning is geworden, me blijven verbazen over die frivole paarsroze deur destijds van het strenge gerechtsgebouw. De nieuwe plantperken sluiten er in hun lila en paarse tinten subtiel bij aan.

En verder waren er deze week boeken en film. Plus een uitstapje naar Hoek van Holland - even de zee groeten - en Schiedam (ooit Zwart Nazareth) waar ik nog nooit was geweest.


Morgen weer aan het werk, de hele week een gevulde agenda. Lukt het me dan ook nog om te tijdsurfen? Ik weet zeker dat ik volop oefenstof krijg aangereikt.


Website Ik heb de tijd - Paul Loomans

Zwart Nazareth

Deze week was ik in Zwart Nazareth. Niet dat ik dat wist overigens, ik las het pas na thuiskomst via twitter. Wanneer ik tevoren een stadsgids had gelezen of er een had ingehuurd, had ik het wel geweten. Maar ik kriskraste op de bonnefooi en mijn enige concrete doel was het Stedelijk Museum.

Een zonnige dag, fraai gerestaureerde grachtenpanden, puntgave historische gevelwanden. Schiedam liet zich van zijn beste kant zien, een aangename kennismaking voor mij en ik had op dat moment geen flauw vermoeden van de naam Zwart Nazareth die het in de volksmond heeft.
De keerzijde van de monumentale gebouwen die rijkdom uitstralen: mensen die in de smook en de walm van de jeneverindustrie woonden en werkten. Dus dat zwart kon ik zelf wel thuisbrengen, maar Nazareth? Niet alleen een bijbelse oorsprong, maar blijkbaar ook met een link naar de Belgische jeneverplaats Nazareth, zo lees ik op de site van RTV Rijnmond
 

Aan die roemruchte jeneverhistorie herinneren nu monumenten als het Zakkendragershuis en de Korenbeurs waar sinds enkele maanden de bibliotheek is gehuisvest.
Het monumentale pand is bijna een eerbetoon aan Het Boek. Wanneer je de lichte en plantrijke hal binnenkomt, heb je niet meteen het idee dat het om een bibliotheek gaat. Ze zijn er wel, boeken, maar je moet goed kijken. Dit is een bibliotheek anno 2015, veel meer dan een bewaarplaats en uitleenpunt van boeken.

Mijn eigenlijke reisdoel was de tentoonstelling 'Ik hou van Holland. Nederlandse kunst na 1945' in het Stedelijk Museum. Een mooi overzicht, niet alleen van de kunst, maar ook in relatie tot de maatschappelijke ontwikkelingen. Opvallend was dat in de eerste decennia na de oorlog vrouwelijke kunstenaars nauwelijks zichtbaar lijken. Of de tentoonstellingmakers dat bewust hebben willen rechttrekken voor de latere periode, weet ik niet. Maar daar hangt ineens opmerkelijk veel werk van vrouwen, onder meer Rineke Dijkstra, Marlene Dumas, Marina Abramovic en Inez van Lamsweerde.
Grappig om werk te zien van Jan Dibbets, mijn illustere plaatsgenoot uit Weert: 'TV as a fireplace', een tv met het beeld van een open haard. Destijds kunst, nu kun je openhaardillusies gewoon kopen. 

Uit de eerste periode na de oorlog veel CoBrA-kunst. Van Karel Appel uit 1947: 'Rode, kubistische figuren' en inderdaad.
Het werk 'Aquarelle' van Henk Peeters uit 1964, in 2013 gereconstrueerd, is een toonbeeld van eenvoud, en krachtig. Zakjes met water opgehangen, maar door de speling van licht maakt mijn mobiel er een heel ander beeld van.

detail

Vroeger deed de NS nog aan kunst in zijn treinen en 'Snijden aan gras' van Co Westerik staat in mijn geheugen gegrift. Maar hier hangt het in het echt. Nog snijdender, je vóelt het. 

Verrassend dus, dat middagje Schiedam. Misschien nog maar eens teruggaan voor Molen de Walvisch, In den Rooie Koffer en zien welke spannende plannen ontwikkeld worden voor de Sodafabriek.

Stedelijk Museum Schiedam 

Op zoek naar Marcel Proust

mijn verzameling Proust-boeken - een bij elkaar geraapt zootje

Proust lezen, ik zou het misschien ooit nog eens doen, na mijn pensioen. Maar toen ik in in 2010 bij toeval in een Proust-leesclub terechtkwam, kreeg ik er onverwacht veel plezier in. Ik lees zijn boeken anders, slow reading is het, bijna meditatief.
Wat hielp, was zeker de prachtige uitgave (2009) van het eerste boek 'De kant van Swann' door De Bezige Bij. In een soepele vertaling van Thérèse Cornips en een prettige inleiding en annotatie van Ieme van der Poel.
De uitgeverij stelde de heruitgave van de volgende zes delen van 'Op zoek naar de verloren tijd' in het vooruitzicht. Maar deel 2 kwam nooit.
Toch las ik door, al strandde de leesclub na een vliegende start. De afgelopen jaren las ik boek 2 en 3, in oudere uitgaven, duidelijk het prettigst leesbaar in vertalingen van Thérèse Cornips. Die oude uitgaves van de Bezige Bij zijn met moeite op de tweedehandsmarkt te vinden. Van boek 2 'In de schaduw van de bloeiende meisjes' lukte dat niet bij het derde deel en dat heb ik dus maar in het Frans gelezen. Door mijn studie Frans lang geleden ben ik daartoe wel in staat, maar ik mis toch de nuances en enig leesgemak.
Boek 4 'Sodome et Gomorrhe' heb ik al enige tijd in huis, maar dus alleen in het Frans, bijna 600 bladzijden. Ik aarzel nog om eraan te beginnen. Misschien lukt het me om een Nederlandse vertaling te bemachtigen zonder er een kapitaal voor te betalen.

In afwachting daarvan lees ik om Proust heen. Momenteel in het boekje 'Een zomer met Proust' waarin Proustdeskundigen hun bevlogenheid illustreren aan de hand van fragmenten en thema's.
Deze week las ik het lezenswaardige boek van Guus Middag die zijn gesprekken optekende met Thérèse Cornips voor wie de vertaling van Proust welhaast een levenswerk was. De titel 'Met een bevroren jas en een geleend tientje' geeft al aan dat vertaalwerk geen vetpot is. Bovendien blijf je als vertaler vaak onvermeld.

Naar mijn idee is Thérèse Cornips zwaar ondergewaardeerd, ook door haar uitgeverij De Bezige Bij. Wat was het een mooi gebaar van waardering geweest als De Bezige Bij na de vernieuwde uitgave in 2009 alle andere boeken van Proust opnieuw zo prachtig had uitgebracht. De vertalingen van Thérèse Cornips waren immers klaar.
Afgezien daarvan zouden de Proustliefhebbers daar ook geweldig blij mee zijn, ik in elk geval wel. Eindelijk de kans om dat bij elkaar geraapt zootje boeken te vervangen door goede uitgaven in een prettige vertaling.
 
Dit voorjaar verscheen er een nieuwe Proust, maar opnieuw een vertaling van boek 1. 'Swanns kant op' vertaald door Martin de Haan en Rokus Hofstede voor uitgeverij Athenaeum. Ik zat er niet op te wachten. Even had ik nog de hoop dat de overige delen misschien ook volgen. Maar ik hoorde dat het een op zichzelf staande uitgave is in een serie uiteenlopende klassiekers.

Ik wil graag door met de volgende delen. Daarom een oprechte vraag aan De Bezige Bij:
de vertalingen van Thérèse Cornips liggen er al, uitgeverijen werken voor minder courante titels vaak al met printing on demand. Waarom brengt u niet de boeken opnieuw uit in een doorlopende serie, desnoods als paperback?
De toegewijde vertaalster Thérèse Cornips verdient het en liefhebbers van Proust zoals ik zijn u dankbaar.

Een van mijn eerdere blogs over Proust: Met Proust in de hangmat

Schrijfworkshop voor kinderen

De bibliotheek in Wageningen houdt uiteenlopende activiteiten voor kinderen in de vakantieweek van 17 tot en met 21 augustus. Ik vind het erg leuk daar ook een bijdrage aan te leveren.
Op woensdag 19 en vrijdag 21 augustus geef ik een schrijfworkshop voor kinderen van 10 jaar en ouder.

Aan de hand van speelse oefeningen schrijven de kinderen een vakantieverhaal. Dat kan spannend zijn, maar grappig of een beetje droevig mag natuurlijk ook.
De workshop is in de bblthk (Stationsstraat) en duurt van 14 tot 16 uur.
Deelname is gratis en aanmelden vooraf is niet nodig.

Meer informatie op de website van de bblthk