De vaak monumentale panden vielen ten prooi aan instorting, afbladdering, en overwoekering. De foto's maken dat indringend zichtbaar, ook door achtergebleven voorwerpen als een stoel of een rek met tandenborstels van bewoners. Zeker die foto maakt het massale duidelijk, waarin de bewoners zich alleen nog maar van elkaar leken te onderscheiden door hun naamlabels.
 |
| Gestichtsmantel met geborduurde binnenkant Foto: website Het Dolhuys |
Bij mijn rondgang langs de foto's en door de andere ruimten van Het Dolhuys kwamen ook weer indrukken boven van mijn bezoeken aan Mindmap in Venray afgelopen jaar. Daar was de verbinding tussen psychiatrie en kunst gelegd, gedeeltelijk in voormalige gebouwen voor psychiatrische patiënten.
Ook daar was het desolate gevoel tastbaar, ook daar hing de geur van woede, angst en onmacht, ook daar zag ik op sommige foto's de manhaftige blikken van patiënten om iets van het leven te maken.
De gestichtsmantel die in Het Dolhuys hangt, vind ik daarvan een ontroerende en pijnlijke demonstratie. In de jaren '30 heeft een patiënte de hele binnenkant van een nachtzwarte gestichtsjas geborduurd met de fijnste en kleurigste steken. Zou ze zich daardoor ooit omhuld hebben gevoeld door schoonheid in die lelijke werkelijkheid?
 |
| Apparaat voor elektroshocks |
De vaste expositie laat goed zien hoe de maatschappij en de wetenschap tegen afwijkend gedrag aankeek in de loop der tijden en hoe behandeling veranderde. Spanlaken, dwangbuis, isoleercel, elektroshocks, medicijnen en de anti-psychiatrie krijgen er aandacht, maar ook persoonlijke verhalen van cliënten uit deze tijd. Mensen zoals jij en ik.
Als ik daar zo rondloop, besef ik weer eens te meer dat de grens tussen normaal en abnormaal makkelijk verschuift en flinterdun is.
En denken dat het mij nooit zal overkomen, dat is waanzin.
Tentoonstelling Het Dolhuys: Architectuur van een ideaal
Geen opmerkingen:
Een reactie posten