Moedertaal (3)

Ik ben mijn ouders dankbaar dat ze mij het Weerts dialect met de paplepel hebben ingegeven. Tot ik naar groep 1 ging (voorheen kleuterschool, en in mijn tijd bewaarschool) sprak ik alleen maar plat.
De meeste kinderen halen die 'achterstand' in het Nederlands gauw in.
Onderzoeken hebben uitgewezen dat dialect spreken eerder taalverrijking is dan verarming. Kinderen zijn op jonge leeftijd heel gevoelig voor een tweetalige opvoeding.

Toch staan ook de Limburgse dialecten onder druk. Bij elke volgende generatie vermindert het aantal dialectsprekers. Anderzijds schijnt de jeugd weer wel juist het dialect te gebruiken bij sms'en en chatten. Bovendien bloeit de dialectmuziek volop en trekt bijvoorbeeld Gé Reinders met zijn liedjes in het Roermonds volle zalen boven 'de grote riolen' (dixit Gé).

Om kinderen in Limburg bewust te maken van het dialect dat ze spreken of om zich heen horen, is het lespakket 'Dien eigen taal' ontwikkeld. Voor middelbare scholen is er het vervolg 'Wiejer in dien taal'.

Het wil leerlingen bewust maken van verschillen tussen dialect en Nederlands, het gebruik van dialect en er staan verhaaltjes, gedichten, moppen en uitdrukkingen in. Voor niet-dialectsprekers is er uitleg in het Nederlands.

Er zijn versies in verschillende dialecten, zoals het Roermonds, Maastrichts, Geleens, Sittards, Weerts en Venloos.
Ik ben er trots op dat een verhaalfragment van mij figureert in al die uitgaven. Het begin van 'De club van weggeloupe wichter' is vertaald voor het dialect van elke versie. Zo maken kinderen in heel Limburg kennis met de belevenissen van mijn eigenwijze personage Apekuëtel.
Scholen in Limburg kunnen dit lesmateriaal gratis gebruiken. Informatie is te krijgen bij de streektaalfunctionaris.
http://www.hklimburg.nl/sjablonen/dialecten/pagina.asp?subsite=176&onderwerp=896

http://www.hklimburg.nl/sjablonen/dialecten/pagina.asp?subsite=176&onderwerp=901