Stappen (1)

Geen carnaval gevierd, maar toch flink gestapt. Het weekeinde stond in het teken van wandelen. Vaak wandel ik alleen, maar nu was ik steeds in gezelschap. Vrijdag met een goede vriend en bijbehorende mooie gesprekken, zaterdag en zondag natuurexcursies met telkens onbekende medewandelaars en deskundige begeleiding.

Vrijdag was ik weer eens in Park Sonsbeek in Arnhem. Ik blijf het een parel vinden van afwisselende natuur, nou ja cultuur, midden in de stad. Elke keer ontdek ik er weer iets nieuws. Zoals een kunstwerk van stenen bij een bank met de tekst: De natuur geeft, de natuur neemt. De betekenis van beide heb ik nog niet ontdekt, maar het gaat er misschien alleen maar om wat je er zelf in ziet.

Ik zag wel meteen iets in de voet van een boom, namelijk een gezicht dat leunt tegen een steen.

Ook zie ik in het park voor het eerst de plaquette met het prachtige gedicht van Rutger Kopland 'Een lege plek'. Voor mij staat dat gedicht symbool voor de weldadige rust die een goede vriend biedt: een lege plek om te blijven.

http://www.poezie-leestafel.info/rutger-kopland

Carnaval zonder mij (2)

In de aanloop naar het carnaval schoot me deze week een gedachte door het hoofd die mezelf verraste. Ik las de aankondiging van de carnavalsoptocht vanmiddag in Wageningen. Ook mensen die geen lid zijn van een van de verenigingen werden opgeroepen mee te doen.
In de Weerter optocht ben ik altijd gefascineerd door de eenlingen die in hun uppie een carnavaleske draai geven aan bv. de actualiteit.
Wat als ik nou eens, vermomd en met een vindingrijk idee, mijn bijdrage zou leveren aan het Wageningse carnaval?
Die gedachte verdween echter weer even flitsend als dat hij was opgedoken.
Toch bewaar ik goede herinneringen aan carnaval 1995 in de Vallei. Met collega's van het Gelders Dagblad, waar ik toen als journalist werkte, hebben we het carnaval geweldig ingeluid op een groot feest in Junushoff. Maar het hoogtepunt was voor mij toch het carnaval in Veenendaal.
Carnaval in Veenendaal?


Voorbereiding carnaval
 Veenendaal 1995



Dat weekend had ik weekenddienst en twee kasteleins van cafés aan de Markt hadden carnaval in Veenendaal aangekondigd. Bedoelden ze dat feestgangers over de Markt van het ene café naar het andere zouden hossen? Daar moest de krant bij zijn.

Dat leverde een heldhaftig staaltje participerende journalistiek op. Maandag 27 febr. 1995 verscheen mijn sfeerverslag in de krant onder de kop: Cafés op de Markt doen geslaagde poging tot reanimatie carnaval.

 Gelukkig vond ik een collega bereid mij te vergezellen en samen stonden we ons tevoren op te doffen, en subtiel moed in te praten.

Ik herinner me nog levendig hoe het kleine gezelschap aan de bar stilviel toen wij met zijn tweeën monter het eerste café binnenzeilden. Maar allengs groeide het aantal bezoekers en er werd zelfs gehost. Met enkele mensen moesten we wel flink ons best doen om de stemming er in te houden.
In het andere café troffen we meer carnavalsvierders aan, waaronder zuiderlingen met heimwee. We hadden ons een missie gesteld: wij zouden laten zien dat ook in Veenendaal carnaval mogelijk was. En uiteindelijk kwam er dus toch ook die polonaise, van het ene café naar het andere.
Mijn artikel besluit ik met de volgende woorden: We deelden het kortstondig avontuur met leuke mensen die we niet kenden. Jawel, het kan ook in Veenendaal, besluiten we.
Carnaval in Veenendaal staat weer in de kinderschoenen. En nu nog leren lopen.

Ik weet niet of het carnaval in Veenendaal ooit is gaan lopen. In elk geval is mijn zendingsdrang (lees: lef) dit jaar niet groot genoeg om me in dat onderzoek te storten.

Carnaval zonder mij (1)

Carnaval zal het ook dit jaar zonder mij moeten stellen. Hoewel ik geboren ben in Weert, een rasechte carnavalsstad, en met carnaval ben opgegroeid, krijg ik tegenwoordig slechts zelden meer de kriebels. Als kind mochten wij zelf beslissen wat we wilden zijn met 'vastelaovendj' en mijn moeder maakte met een engelengeduld de bijpassende creaties. De statiefoto's getuigen er nog van dat ik bijvoorbeeld ooit Chineesje was, Tirolermeisje en matroos.
Wanneer ik hét lied 'Vae zeen als Rogstaeker geboeëre' meezing, raakt me dat nog altijd in mijn kern.

De afgelopen jaren beleefde ik in Weert meestal alleen maar de grote carnavalsoptocht mee, als toeschouwer welteverstaan.
Ik maak sinds mijn 'emigratie' ongeveer 40 jaar geleden geen deel meer uit van een vast clubje carnavalsvierders in Weert.
Daarna volgden 22 jaar Tilburg. Maar een 'Kruikezeiker' ben ik me toch niet echt gaan voelen, al heb ik dappere pogingen gedaan, dweilend, ook daar in te burgeren in het plaatselijke carnaval.

In 1993 verhuisde ik naar Wageningen, dus naar boven de grote riolen zoals zanger Gé Reinders altijd zegt. Tot mijn grote verbazing had Wageningen ook carnavalsverenigingen, maar die vieren toch vooral in beslotenheid hun feestje.

Morgen kan heel Nederland kennismaken met carnaval in Weert als Nederland 2 hoogtepunten uit de optocht en andere festiviteiten uitzendt. Misschien kijk ik, hoewel ik bij voorbaat weet dat het niet dat onzeglijke overbrengt van wat je beleeft als je erbij bent.
Puur plezier hebben, om niks, en een echte carnavalsvierder heeft daar niet eens alcohol bij nodig.

Vastelaoves vereiniging De Rogstaekers Wieërt

Zwerfboeken

De afgelopen week heb ik kinderboeken te vondeling gelegd. Wie ze vindt, kan ze lezen en daarna weer op zwerftocht sturen.

Het project Kinderzwerfboek bestaat sinds vorig jaar en er zwerven vermoedelijk al honderdduizenden boeken door het land. Als je een boek vindt, kun je het aanmelden op de speciale website. De boeken zijn voorzien van een speciale sticker. Als het boek voorin een nummer heeft, kun je ook zien welke omzwervingen het al heeft afgelegd.
Ik heb inmiddels acht boeken van mezelf op zwerftocht gestuurd. De plaatsen waar ik ze tot nu toe heb gedropt, zijn mijn woonplaats Wageningen, geboorteplaats Weert en Arnhem. Locaties waren onder meer supermarkten, bussen, schouwburg en museum.
Er ligt nog een stapeltje boeken klaar die ik de komende weken op reis stuur. Ik ben heel benieuwd wie ze een tijdelijk thuis biedt. Dus vind je een van mijn boeken, meld het aan op de website van Kinderzwerfboek. Wil je zelf ook kinderboeken laten zwerven, dan vind je daar alle informatie.

Voor volwassenen bestaat al langere tijd, ook in het buitenland, het project BookCrossing Maar ook daar rouleren kinderboeken, zie ik.
Zo blijkt mijn Kopje-onder al een aantal jaren aan het zwerven te zijn en is het heel toepasselijk ooit gevonden in het zwembad.

Zwerftocht van Kopje-onder

Wachten op post (2)

Wachten op post van mensen die je lief zijn. Dat is een van de rode draden in het prachtige boek Post voor mevrouw Bromley van Stefan Brijs.

Maar het is ook een boek over heldendom, vriendschap, familiebanden en over missen en verlangen. Het speelt zich af in de Eerste Wereldoorlog in Engeland en later aan het Westfront in België en Frankrijk.
Ik ben niet verzot op oorlogsverhalen en historische boeken, maar dit boek is zoveel meer, juist door die belangrijke thema's in ieders bestaan.
De Vlaamse schrijver Stefan Brijs brak in 2005 overtuigend door met het veelgeprezen en bekroonde De engelenmaker. Dat ga ik beslist ook lezen, want wat kan die man schrijven. In een soepele, leesbare stijl heeft hij me honderden bladzijden meegesleept in de gedachten, twijfels en ervaringen van zijn hoofdpersonage John Patterson. De jongen wil literatuur studeren en zich verre houden van de oorlog, ondanks de steeds grotere druk om zich te melden voor het leger.
Hij is kind aan huis in het gezin van mevrouw Bromley na het vroege overlijden van zijn moeder. Zij probeert de kleine John uit te leggen hoe het is om een geliefde te missen.
De vader stort zich op zijn boekenverzameling en op zijn werk als postbode. Door de oorlog wordt hij steeds vaker de aanzegger van de dood en dat knaagt aan hem.
Wanneer John uiteindelijk toch in de oorlog terecht komt, krijgt hij ook een posttaak en zo is hij vaak de tussenschakel tussen slecht nieuws en het thuisfront. Soms maskeert hij in de brieven de waarheid, maar de dood komt toch altijd uit.
Stefan Brijs heeft zes jaar aan dit boek gewerkt, een steeds zeldzamer voorbeeld van 'slow writing'. Succesvolle auteurs worden nogal eens door uitgeverijen op de huid gezeten om vooral snel met een nieuw boek te komen. Alleen al door de research die Brijs serieus nam, is dit een tijdrovend project geweest.
Eind januari was Stefan Brijs te gast in Arnhem bij de literaire afdeling van Kunst en Cultuur Gelderland. Hij vertelde over het ontstaan van dit boek, over zijn werkwijze en zijn thema's. De middag had een originele opzet doordat schrijver/kok Leon Gommers gerechten had gemaakt die in het boek voorkomen.
Ik ben blij dat ik het boek nog niet gelezen had toen ik de hapjes proefde die zeker goed en met aandacht waren klaargemaakt.
Het waren geen culinaire glorietijden daar op het slagveld. De corned beef, plumpudding (blijven maanden goed), kool en duif zouden me toch te veel aan de beeldende en gruwelijke passages in het boek hebben herinnerd.

Kunst en Cultuur Gelderland - literatuur

Wachten op post (1)

Als ik me goed herinner, heb ik ooit maar één gedicht geschreven voor Valentijnsdag. Het verscheen in februari 2005 in Hotel de Jong, de jeugdpagina van het Brabants Dagblad.


KW8 op de postbode                                    

Print Vlisco-stof tentoonstelling
Six Yards in MMK Arnhem
Weblog 13 febr. 2012



Kw8
& sm8,
nog 4 flats,
dus 16 mailboxen,
dan komt hij hier.

Geen chat,
geen sms, geen msn
brengt mij ooit van slag.
Alleen jouw papieren brief
op Valentijnsdag.

Textiel met een verhaal

Textiel met een verhaal is in Arnhem te zien op de tentoonstelling 'Six yards' over de Afrikaanse stoffen van Vlisco, de fabriek in Helmond die al sinds de 19e eeuw bestaat. De real Dutch Wax stoffen staan in Afrika goed aangeschreven en het geeft prestige als je je een pagne van echte Vlisco-stof kunt veroorloven.

Het Museum voor Moderne Kunst schenkt aandacht aan de ontwerpen, de productie maar ook het modeaspect. Ook is er werk te zien van beeldend kunstenaars die zich hebben laten inspireren door de stoffen en prints.

Meschac Gaba: 'Tresses,
a prayer for a troubled world'

 

Vervreemdende kunst: romantisch
tafereeltje in Vlisco-setting



Als kind maakte ik al vroeg kennis met de Vlisco-stoffen, doordat een oom werkte op de fabriek in Helmond. Voor mijn moeder die zelf onze kleren maakte, bracht hij wel eens couponnetjes mee. Rond mijn 12e kwamen de Afrikaanse waxprints zelfs even bij ons in de mode en dus kreeg ik een groen jurkje van boubou-stof. Op de tentoonstelling zag ik waarvan die naam vermoedelijk is afgeleid: het zgn. Bouboudima-thema.

Ik was blij met het jurkje en toch bleef het net zo onwennig voelen als het er waarschijnlijk uitzag: het tropische omhulsel kon het bleke, sprieterige meisje niet echt laten stralen.

Six bougies

 De felle, bonte kleuren komen het beste tot hun recht bij een donkere huid, vertelde iemand op de videofilm van de tentoonstelling. Centraal daarin stond het verhaal dat de Dutch Wax stoffen vertellen. Vlisco maakt de ontwerpen, maar de stoffen krijgen pas hun naam op de Afrikaanse markt. Afbeeldingen van vogels, vissen, maar ook ventilatoren of staatslieden sieren het textiel. Vaak hebben ze een symbolische betekenis. De geopende vogelkooi bijvoorbeeld vertelt: Si tu sors, je sors (Als jij naar buiten gaat, dan ik ook). Of Six bougies, die refereren aan een 6 cilinder-auto. Namen en afbeeldingen zijn zo een teken van zelfbewustzijn en vrouwenkracht.
In 2009 kreeg ik een bijzondere rondleiding in de Vliscofabriek en zag de machines die de stoffen produceerden waarmee ik als kind al min of meer vertrouwd was geraakt.
Het Volkenkundig Museum in Leiden had in 2008 een interessante tentoonstelling over Dutch Wax. Het bijbehorende boek besteedde vooral aandacht aan de industriële geschiedenis van Vlisco en zijn partners in Ivoorkust en Ghana. In het boekje Vlisco bij de tentoonstelling in Arnhem staan de mode centraal en wat de stoffen vertellen. Een mooie aanvulling dus in Arnhem, nog te zien tot 6 mei.

Museum Arnhem: tentoonstelling Six Yards