Schrijfdokter houdt weer spreekuur

Het duurt nog even, maar in de Week van het Schrijven (1-8 september) ben ik weer schrijfdokter.
Mijn digitale spreekuur houd ik op vrijdag 6 september.

Thema van de Week van het Schrijven is: het dogma voorbij. Ik sluit aan bij het thema door het begin van een verhaal centraal te stellen.
Met de eerste zin staat of valt je verhaal, die eerste zin moet je lezer namelijk het verhaal in sleuren. Een ongeschreven regel.
Laten we dat dogma uitbreiden tot de eerste bladzijde. Leg de eerste pagina per mail voor aan de schrijfdokter. Je krijgt een gratis consult van 15 minuten. Ik stuur nog diezelfde dag mijn reactie.

Je kunt uitsluitend mailen op vrijdag 6 september tussen 10 en 20 uur: info@annievangansewinkel.nl
Benoem eventueel het probleem of de vragen die je zelf over de tekst hebt. Ik kijk of het korter, spannender, duidelijker kan.
Welke vragen kan dit begin oproepen bij lezers en maakt het nieuwsgierig naar wat volgt?

Voorgaande jaren bleek er veel behoefte te zijn aan het schrijfspreekuur en daarom stel ik deze dag graag weer mijn digitale spreekkamer open.

De Week van het Schrijven is een initiatief van Schrijven Online en Schrijven Magazine
Op hun site vind je een overzicht van uiteenlopende schrijfactiviteiten in die week.

Literatuur in Limburg

Schrijvers, lezers, leesbevorderaars, boekverkopers, critici en anderen die het boek een warm hart toedragen, verzamelden zich vrijdag in Roermond.

Daar was de Limburgse Literaire Lunch, georganiseerd door Het Huis voor de Kunsten Limburg en het Letterkundig Centrum Limburg.

Informeren, stimuleren en verbinden, daar kwam het op neer, en daarnaast waren er natuurlijk ook aangename kennismakingen en hartelijk weerzien.

Boeiende sprekers waren er ook. Zo liet Gabriele Gellings zien wat de bibliotheek Kerkrade allemaal uit de kast haalt om bezoekers en lezers te prikkelen.

Ik schrok van haar opmerking dat de laaggeletterdheid zelfs toeneemt in ons welvarende land. Zij verruimde het begrip tot digitale laaggeletterdheid. Steeds meer mensen verliezen de aansluiting met de digitale communicatiemiddelen, ook door vorderende leeftijd (al zijn er natuurlijk gelukkig ook steeds meer ouderen die nog aardig bijblijven).

Zij toonde ook cijfers over de passieve woordenschat die baby's verwerven. Grofweg gezegd hoort een kind van ouders met weinig opleiding 600 woorden per uur, met een gemiddelde opleiding 1200 woorden en van hoger opgeleiden 2100 per uur.

Even doemde in mijn geest het beeld op van zo'n rijkbedeeld babytje dat wanhopig zijn oren dichtstopt voor die eindeloze woordenstroom: 'Kunnen jullie nu even je mond houden?' Opleiding van ouders zegt niet alles. Kinderen leven niet van woorden alleen, maar vooral van echte aandacht en ouderliefde. Maar feit is wel dat een taalachterstand in die eerste jaren moeilijk in te halen is.

Hanneke Koene, eigenaar van kinderboekwinkel De Boekenwurm in Maastricht hield een bevlogen verhaal. Zij legt haar hoofd niet in de schoot bij de malaise in boekenland, maar gaat met nieuw elan door met leesbevordering. Zo lanceert ze in september een (online) tijdschrift Het Boekenwurmblad. Dat is goed nieuws nadat onlangs ook het kinderboekentijdschrift Leesgoed verdween.

Tessa de Boer van Kobo, producent van e-readers en e-books, liet de mogelijkheden zien voor lezen, schrijven en leeservaringen delen via de digitale weg.

Lezing Marjolein van Herten

Marjolein van Herten promoveert dit jaar bij de Open Universiteit op een onderzoek naar leesclubs in Nederland. Zij gaf een voorproefje van de resultaten van haar onderzoek onder georganiseerde leesclubs (bv. vanuit bibliotheken of Senia) en 'wilde' leesgroepen.

Zelf ben ik lid van twee (wilde) leesclubs en beide zijn niet representatief. In de ene club lezen we slechts werk van één schrijver, namelijk Marcel Proust.

In de andere varieert de leeftijd tussen eind twintig en 70+, met jonge vijftigers als dwarsdoorsnede. Het gemiddelde leesclublid in Nederland is 65 jaar en vrouw. Wij hebben 3 mannen op de 8 leden. Aan het onderzoek deden 166 vrouwenleesclubs mee, 43 gemengde en 2 mannenleesclubs.

Ondanks die overdaad aan vrouwen hebben de clubs geen specifieke voorkeur voor vrouwelijke auteurs. Er worden vooral recente boeken gelezen en 57 % is van oorsprong Nederlandstalig.

De onderzoekster constateerde dat er een brede keuze in boektitels was. Van de 1200 titels die clubs noemden, bleek 'De eenzaamheid van de priemgetallen' met 40 vermeldingen bovenaan te staan. Niet eens zoveel dus.

Mooi om zo weer eens bijgepraat te worden over de stand van zaken in boekenland. Vooral fijn om te voelen in wat voor heerlijke sector we werken en dat er, ondanks de crisis, veel mensen positief en creatief met hun vak en passie bezig zijn.

Villa Augustus

Hotel in oude watertoren

Vreemd genoeg had ik tot een dag of tien geleden nog nooit van Villa Augustus in Dordrecht gehoord. Iemand vertelde me toen enthousiast over het bijzondere hotel-restaurantconcept. En stom toevallig kwam ik er eergisteren al, getrakteerd op een diner door een jarige vriend.
Alle lof voor de initiatiefnemers die groot durfden te denken en iets (veel) zagen in de leegstaande watertoren aan het Wantij. Hij heeft een strenge zelfs wat ongenaakbare bouwstijl. Maar in dit kasteelachtig gebouw huist nu het hotel en de foto's op de website laten eigenzinnigheid zien met fraaie uitzichten over tuin en water.

Restaurant in voormalig pompgebouw

In het voormalige pompgebouw zit het restaurant dat een aangename ruimtelijkheid heeft. Vandaaruit heb je zicht op de bloementuin, kas en moestuin. Hoe vers wil je het hebben? 

Hoe vers wil je het hebben?



Op de site staat ook de geschiedenis te lezen van Villa Augustus. We hadden al een samenvattinkje gekregen toen we er een serveerster naar vroegen. Het kwam er op neer dat de naam refereerde aan lustoorden uit de renaissance waar mensen plachten te 'chillen'.

Naast het restaurant is een winkel met verse producten, boeken, hebbedingetjes en curiosa.

Het is mooi dat er nog steeds ondernemers zijn die durven dromen en hun vergezichten proberen te verwezenlijken.

Zo krijgen industriële monumenten een volkomen nieuw leven mét behoud van hun eigenheid.

Geen gepriegel in de marge, maar - met alle risico's - uit volle overtuiging kiezen voor een totaalplan.

Het was vrijdag de langste dag, maar toen we weggingen was het toch min of meer donker. Het hotelkasteel lag er in het avondlicht sprookjesachtig bij, maar dit sprookje was echt, gastvrij en smakelijk.

Onderweg (2) naar een beter verhaal

Sommige boeken schrijf ik in luttele maanden, over andere boeken doe ik veel langer. Sowieso zit er geruime tijd tussen eerste versie en boek, en zelfs niet elke definitieve versie brengt het tot een boek.
Gelukkig niet, zeg ik bijvoorbeeld achteraf van mijn eerste twee romans voor volwassenen, in de jaren '80 geschreven en nooit uitgegeven. Ik heb er wel veel van geleerd.

Manuscript 'Schelpen' nov. 2010

Er zijn ook boeken die nog niet meteen hun goede vorm hebben of die eerst nog moeten rijpen. Mijn kinderboek 'Schelpen' (werktitel) is er zo een.
In december 2007 tijdens een schrijfweek in Egmond aan Zee kwamen de eerste flarden binnenwaaien. Ik maakte aantekeningen, tekende zelfs ideeën uit. Tijdens mijn schrijfretraite april 2009 in het Roland Holst Huis in Bergen pakte ik die fragiele draad op en werkte de eerste hoofdstukken uit.
Het duurde tot mijn volgende verblijf in november 2010 in het schrijvershuis voordat ik er weer mee verder ging. Maar toen kreeg het boek me helemaal in zijn greep en schreef ik de eerste versie af. Pas in de zomer van 2011 kon ik er weer mee verder en na gedegen herschrijven kreeg ik een eerste reactie van de uitgever. Bemoedigend en stimulerend, maar ik was het ook eens met haar opmerkingen van twijfel over de verhaallijn. Dus ging ik weer aan het herschrijven.

Een goede uitgever doet veel meer dan je boek uitgeven. Hij of zij zorgt dat er een beter boek uitkomt én dat je ook beter wordt als schrijver. Maar dat kost tijd en geld en in deze moeilijke tijden in boekenland schiet die schone missie voor uitgevers er vaak bij in. Ook redacteuren kunnen vaak minder tijd besteden aan de verbetering van een boek dan nodig is.
Ik heb het zelf als een voorrecht gezien dat ik in mijn beginjaren als schrijver intensieve begeleiding kreeg van de uitgevers en ook bofte ik vaak met mijn redacteuren. Natuurlijk, het is niet altijd leuk als er kritiek komt. Maar wanneer mijn boek er beter van wordt, neem ik de opmerkingen in dankbaarheid aan.

Woensdag had ik in Antwerpen een intens gesprek met de uitgever over mijn gereviseerde versie van Schelpen. Ook wisselden we van gedachten over de vormgeving, want goddank reikt haar blik en ambitie veel verder dan een boek met een kaftje en plaatjes.
Al pratend voelden we beiden dat het boek nog meer te winnen heeft, nog beter kan, en daar ga ik de komende maanden graag mee verder.
Zoals het er nu uitziet, komt het volgend jaar uit, in een bijzondere vormgeving.
Meer kan ik er nog niet over zeggen. Vaag hang ik toch ook het bijgeloof aan van schrijvers dat je onheil kunt afroepen over je boek als je er te vroeg iets over prijsgeeft.
Maar dat het goed wordt, daar heb ik vertrouwen in, want ik heb ook alle vertrouwen in mijn uitgever.
Ik ben trots op het goede verhaal dat er door samenwerking nu al ligt.

Eerder blog over boek 'Schelpen'

Onderweg (1) en het verhaal erachter

Wie ver reist, kan veel verhalen.

Station Antwerpen Centraal

Nou, zo ver reisde ik de afgelopen dagen niet, maar ook dichtbij zijn verhalen zichtbaar of vallen verhalen te vermoeden.
Een inkijkje in mijn reisje van afgelopen woensdag en de mogelijke verhalen daarachter.
Traject: Wageningen - Ede-Wageningen NS - Utrecht - Rotterdam - Antwerpen, v.v.

Vanuit de bus: het huis in Ede met als opschrift 'Sans rancune'. Wat steekt daarachter? Bijvoorbeeld: Jullie was het lot beter gezind, maar we gunnen het jullie/Ons was het lot beter gezind, maar we hopen dat jullie sans rancune zijn/Wij gaan zonder enige rancune door het leven.

Perron CS Utrecht: een jongen met een tattoo op zijn arm van zeker 20 cm hoog. Portret van een veel oudere vrouw. Niet zijn lief, veronderstel ik. Zijn moeder dan? Wat draagt hij uit met deze gegraveerde afbeelding?

Trein Rotterdam-Antwerpen: vriendelijke enquêtrice vraagt me mee te werken aan onderzoek naar reizigerstevredenheid van NS. Ik hoef nu alleen mijn mailadres op te schrijven en vervolgens krijg ik eenmalig een mailtje met de onderzoeksvragen. Onvermoed daadkrachtig zeg ik nee.
Invullen van mijn mailadres en de enquête had me uiteindelijk minder tijd gekost. Nu bleef ik namelijk mijn beweegredenen onderzoeken. Waarom had ik nee gezegd, terwijl ik doorgaans vrijwel elke enquête bereidwillig en consciëntieus invul? Had ik even genoeg van mijn plichtsgetrouwheid en het 'pleasen'? Maar moest ik die plotselinge aanval van gewoon-geen-zin-in nou juist botvieren op deze vriendelijke mevrouw die ook maar gewoon haar niet benijdenswaardige baan uitoefende?
En van rancune tegenover de NS was toch geen sprake. In het algemeen ben ik een tevreden treinreiziger.

Na Roosendaal begon het nauwlettend speuren naar de exacte overgang tussen Nederland en België. Letten op andere nummerplaten was niet eens nodig, want ineens zie je het verschil: de variatie in (vaak vrijstaande) huizen, donkerrode baksteen en rolluiken.

Op Antwerpen Centraal: van de passant wordt verwacht dat hij zijn afval scheidt in vier verschillende bakken. Heel goed, en ik zag het mensen nog doen ook.

Aan de achterzijde van station Antwerpen Centraal wachtte me een tropische verrassing: de stoffenwinkel Sonna die onder meer de 'wax hollandais' van Vlisco verkoopt.

Ik vind de stoffen prachtig, maar ze misstaan mij als bleekhuid (eerder blog Textiel met een verhaal). Toch móest ik er even naar binnen, de stoffen door mijn handen laten gaan. Ik was de enige blanke in de winkel. Ik luisterde naar de talen die ik niet verstond, met tóch vertrouwde klanken. Een scheutje heimwee door mijn ziel. Hoe ver was Afrika?

Gedichtenworkshop voor kinderen

Het kan nog: aanmelden voor de gedichtenworkshop voor kinderen, woensdag 26 juni in Wageningen.

Samen met kinderen van 10 tot 12 jaar ga ik aan de slag met speelse schrijfoefeningen.
Deze activiteit vindt plaats op Duivendaal 7 waar Happiness4all de Happy Kids Weken organiseert.
Alle informatie staat in mijn blog 'Schrijfworkshop voor kinderen'.
Aanmelden vooraf is nodig en kan tot maandag 24 juni via: info@annievangansewinkel.nl

Het Stamhotel

Logo Het Stamhotel



Het Stamhotel, nog een relatief jonge loot aan de stam van vrijetijdsconcepten en gastvrijheid. Jakkes, dat klinkt zo bedacht. En een reizend hotel klinkt wat flutterig.

'Voor liefhebbers van natuur, cultuur en maatschappij' hebben de initiatiefnemers Heleen Gans en Onk Maas als ondertitel bedacht.
Wat zou ik er zelf aan beleven? Het idee en het programma maakten me nieuwsgierig en afgelopen weekend was ik een van de 50 gasten in Het Stamhotel dat voor deze zesde editie was neergestreken in Elspeet, in conferentiecentrum Mennorode.
Enkele indrukken.
Mijn medegasten: eigenzinnig, met open blik, actief, behoefte om zelf de regie te houden, maar ook sociaal. Ongeveer de helft was al eerder bij een of meer weekends, de andere helft was nieuw, zoals ik.
Het programma sprak me tevoren aan, maar ook de informatie dat je voor elk onderdeel zelf kon beslissen of je mee zou doen. Als ik die ruimte voel, ben ik in groepen op mijn best.
Mennorode is omgeven door het groen van de Veluwe. Vanuit het gebouw De Luwte waar de meeste activiteiten waren, had je een prachtig uitzicht op de bossen waar konijnen en vogels het decor verlevendigden. Zeker op de zondagochtend bij het intense concert van Maarten Ornstein (klarinet) en Joshua Samson (percussie, o.m. hang en udu) voegde de buitenruimte een extra dimensie toe. Maar ook op zaterdagavond bij het dansen, zelden een disco gezien met zo'n fraai uitzicht.
Tijdens de salsales had ik echter al mijn aandacht nodig bij de pasjes. Aanvankelijk lukte het nog wel en dacht ik voor altijd korte metten te maken met mijn danslestrauma van veertig jaar geleden. Maar ritme blijft mijn zwakke plek, evenals rechts-links coördinatie. Vanaf het moment dat ik besloot de pasjes te laten voor wat ze waren, kon ik me weer gewoon lekker uitleven met dansen.
De djembé-workshop 's ochtends leverde me ook veel plezier op. Als ik tijdens het trommelen de draad weer eens kwijt was, schakelde ik over op luisteren naar wat zo'n veertig trommels aan klankrijkdom voortbrachten. Aanvankelijk waren we de les begonnen in het schattige openluchttheatertje, maar jammer genoeg moesten we door een regenbui toch uitwijken naar binnen.

Openluchttheater Mennorode

Op vrijdagavond was er de toneelvoorstelling 'Een fantastische ruïne', stuk van Els Ingeborg Smits, gespeeld door José Kuijpers en Dic van Duin.
Een lezing en gesprek over transitie, met onder meer burgerinitiatieven zoals stadsdorpen, was de maatschappelijke noot in het programma.
Maar er waren ook sportieve activiteiten. Zo ging ik om half zeven 's ochtends mee op pad met natuurgids Gerrit Rekers. Reebokjes gespot, een wild zwijn gezien en een ander - of hetzelfde - in de verte gehoord. Maar ook zonder wild was de wandeling het vroege opstaan waard. Verder heb ik getennist en enkele malen gebiljart. De plekken met een biljart zijn zeldzaam tegenwoordig, maar dit stamhotel had er een. Extra bonuspunten dus.
Dan waren er nog de goede gesprekken (zoals: wat is het doel van het leven, de vraag die tijdens het ontbijt ineens op tafel lag), aandachtig luisteren naar ervaringen of opvattingen van anderen, in stilte van de zon genieten, maar ook borrelen en onbedaarlijk lachen. 

Het Stamhotel, een bijzonder concept en voor herhaling vatbaar.
Het volgende weekend is van 11-13 oktober en dan staat het Stamhotel in Hierden.

Website Het Stamhotel
Stamhotel op Facebook