Een boek voor jou

Deze maanden bezoeken ongeveer 100 schrijvers en illustratoren AZC's in heel Nederland. Daarbij laten ze de kinderen kennismaken met hun werk en met boeken in het algemeen. Dat doen ze in het kader van het project 'Een boek voor jou'.
Marit Törnqvist nam het initiatief voor dit prachtige project dat uitgebreid weerklank vond bij uitgeverijen, IBBY Nederland, schrijvers en illustratoren.
Behalve deze bezoeken op AZC's en de scholen daar krijgen 5000 Arabisch sprekende kinderen onder de vluchtelingen het boek 'Een boek voor jou'. Toen ik het fraai uitgevoerde exemplaar in handen kreeg, besefte ik even hoe het is als je totaal niets kunt lezen. Ik opende het boek dus ook achterstevoren. De illustraties ogen wel vertrouwd.
In het boek maken de kinderen in hun eigen taal kennis met bv. Jip en Janneke, Kikker en Meester Jaap. Zo krijgen zij toegang tot het werk van onder meer Joke van Leeuwen, Paul van Loon, Toon Tellegen, Charlotte Dematons en Marit Törnqvist. Een mooi welkomstcadeau dat de weg opent voor boeken in die vreemde taal, het Nederlands.


Woensdag bezocht ik de school van het AZC in mijn woonplaats Wageningen. In het algemeen blijven de gezinnen hier maar kort voordat ze naar een andere opvanglocatie gaan. De leerkrachten proberen hen in die luttele weken toch zoveel mogelijk bij te brengen. Vaak zijn de kinderen daarvoor al een hele tijd niet meer naar school geweest. De school ziet boeken ook als een belangrijk middel. Zelfs de kleintjes van de onderbouw pakken elke dag even een boekje, ook al kunnen ze nog niet lezen.

Voor de jongste kinderen las ik voor uit mijn prentenboek Logeerbeer aan de hand van grote vertelplaten. Aanwijzen, handen en voeten soms, dan kom je een heel eind. Ze zaten geboeid te luisteren naar het verhaal over logeerbeer Knoef die heimwee heeft.
Heimwee. Naar thuis. Ik besefte terdege hoe thuis een absoluut niet vanzelfsprekend begrip is bij deze kinderen.
In de bovenbouw vertelde ik onder meer over mijn boeken Stijn Klein, De Superhoofdprijs en Deze schelp verdient een kistje.

Dat laatste boek gaat over Veerle die bij haar opa aan zee woont. Bij een eerder schoolbezoek aan vluchtelingenkinderen realiseerde ik me te laat dat de zee voor een aantal van hen een negatieve bijklank heeft. Voor de kinderen die over zee naar Europa zijn gevlucht.
Toch had ik besloten om het nu ook weer over de liefde van Veerle voor de zee te hebben. Zoals de zee ook mijn geliefde plek is, want zo'n positieve betekenis kan de zee ook hebben.
Ik gaf ook een korte workshop waarbij de kinderen vanuit het woord 'zon' associeerden. Heerlijk om te zien dat ze zo vrij en speels mee verzonnen.
Natuurlijk hadden we het nog even over hoe het is om schrijver te zijn. Een meisje vertelde dat ze het verhaal over haar familie had opgeschreven. Maar helaas was ze het schriftje kwijtgeraakt. Iedereen raakt wel eens wat kwijt, maar ik ben bang dat het ergens in de vlucht verloren is gegaan.
En er was een jongen die graag schreef. Na afloop hoorde ik dat hij diezelfde dag al aan een boek begonnen was.
Ik was onder de indruk bij mijn bezoek. Ik geef het je te doen: zo jong nog en na een vlucht uit de vertrouwde maar vaak gevaarlijke omgeving terechtkomen op een AZC. Onzekerheid over waar je over enkele maanden zult zijn. En dan toch gemotiveerd zijn om te leren en er iets van te maken. Verbluffend hoeveel ze op school in korte tijd leren. Sterke en leergierige kinderen zijn het.

Een boek voor jou is een geweldig project. Het laat zien dat in een nieuw land onderwijs, de taal én boeken de sleutel zijn tot een nieuw leven.

Een boek voor jou - facebook 
Een boek voor jou - website IBBY