Hoed u voor het buikbandje

Hoed u voor het buikbandje. Maar ook voor achterflap en binnenwerk waar uitgeverijen zich tegenwoordig uitputten in superlatieven om een boek aan te prijzen.
'Nu al het boek van het jaar'. Met droge ogen in januari.
'De literaire sensatie van dit najaar.' In juli al bij de drukkerij uitgezet.
'Dit boek verandert uw leven.' Voor minder doen ze het niet.

Die reclamekreten, ik wantrouw ze steeds meer en zeker sinds mijn laatste leesteleurstelling: 'Alles wat is' van James Salter. Nooit eerder had ik iets van deze grote Amerikaanse schrijver gelezen, maar toen dit jaar na ongeveer dertig jaar een nieuw boek verscheen van deze 80+'er leek me dat een mooie keuze van onze leesbrunchclub.
Als ik me goed herinner, zat er een paars buikbandje omheen, met enkele loftuitingen. Maar voor alle zekerheid waren ook de eerste pagina's gevuld met aanprijzingen van recensenten en collega's. Grote namen.
Tijdens het lezen namen teleurstelling en verwarring in gelijke mate toe. Wat was dit rommelig, strooien met namen, losse lijnen en zonder enige diepgang. En wat zag ik over het hoofd aan wijsheid, groot stilistisch vernuft en wereldschokkende literatuur?
Hoe moest ik het mijn leesclubgenoten vertellen? Maar gisteren bleek al gauw dat de anderen ook hevig teleurgesteld waren. Bijna aandoenlijk deden we ons best om toch positieve punten te vinden.
Salter wilde vast het lege leven van zijn hoofdpersonage uitdrukken. Maar, zo concludeerden we, dat hadden we veel beter gezien. Namen vielen als Reve (De avonden), Brett Easton Ellis en de weinig spectaculaire gebeurtenissen in  het meesterlijke Bureau van Voskuil. Schrijven over leegte of zinloosheid hoeft immers geen zielloos en oersaai boek op te leveren.
Ik dacht dat de uitgeverij niet had willen ingrijpen in het boek, vanwege een vermeende onaantastbaarheid of onfeilbaarheid van zo'n grote schrijver.
Een van ons opperde dat Salter met zijn boek had willen aantonen dat je je als schrijver van naam en faam alles kunt permitteren, zelfs een waardeloos boek schrijven. Iedereen zou elkaar napraten en overstemmen met superlatiefsten. Iets als de nieuwe kleren van de keizer, voegde een ander toe.
Wellicht met medeplichtigheid van de uitgeverij en wie weet ook critici en collega-schrijvers. De lezers zouden elkaar napraten. Een complot! Dat was het.
Een van ons had het boek nog niet gelezen. Die kreeg het zo van mij cadeau. Ik heb namelijk besloten geen ruimte meer te maken in mijn boekenkast voor boeken die ik minder dan goed vind.
En ik probeer voortaan buikbandjes en andere aanprijzingen als veel sterren en bollen te negeren. Het voorstel om een volgend boek te kiezen met slechts één ster heeft het overigens gisteren niet gehaald.