D, t of dt, wat maakt dat nou uit?
Waarom schrijven we niet gewoon zoals we het uitspreken?
Ik ben dyslectisch.
Ze veranderen de spelling telkens weer.
De spellingcontrole haalt die fouten er wel uit.
Daar heb ik ezelsbruggetjes voor.
Al bijna twintig jaar geef ik bedrijfstrainingen zakelijk schrijven. En deze reacties krijg ik vaak te horen als het gaat om de spelling van werkwoordsvormen.
Ik weet dat veel mensen tobben met die spelling.
Je zult mij ook niet horen zeggen dat schrijven gemakkelijk is. Veel is een kwestie van context of van smaak. Dan is het niet per definitie goed of fout.
Maar de spellingregels voor de werkwoorden zijn al sinds mensenheugenis hetzelfde en eenduidig over goed of fout. Dat zullen ze voorlopig ook nog wel blijven.
Je wilt toch dat je tekst op inhoud wordt beoordeeld en dat de lezer niet wordt afgeleid door spelfouten. Spelfouten wekken bovendien de indruk dat je geen zorg hebt besteed aan de rest van je tekst.
En nee, de spellingcontrole haalt fouten in werkwoordsvormen er dus lang niet altijd uit.
Voorbeeld: Hij bepaalt de regels. Hij bepaald de regels. De spellingcontrole zal ook de tweede vorm goedkeuren, want beide vormen bestaan.
Ezelsbruggetjes zijn zeker handig, maar dan moet je wel het juiste ezelsbruggetje hebben. Soms verandert dat namelijk dramatisch wanneer iemand het aan een ander overbrengt.
Voorbeeld: als de laatste letter van de stam niet in het kofschip/fokschaap zit, schrijf je een d. Tja, dan krijg je dus de fout uit het voorbeeld hierboven, want dit ezelsbruggetje stort in bij de tegenwoordige tijd.
Reden te meer om een keer tijd en aandacht te besteden aan de werkwoordspelling. Van die investering heb je nog jarenlang plezier.
Voor de Volksuniversiteit Wageningen geef ik in januari 2020 een korte Opfriscursus Nederlands van 3 bijeenkomsten.
Naast spelling en grammatica besteed ik ook aandacht aan eigentijds formuleren en het schrijven van bondige e-mails.
Hiernaast twee voorbeelden van hoe het niet moet.
Voor de duidelijkheid: dit is geen NT2-cursus voor anderstaligen.
Voor meer informatie en aanmelden: Website Volksuniversiteit Wageningen

maandag 18 november 2019
donderdag 31 oktober 2019
Op tournee met heimwee
Deze maand ging mijn nieuwe boek 'Op reis met heimwee' de wereld in. Ik schreef er dit blog over op 4 oktober.
In de media verschenen al mooie artikelen. Nu ga ik zelf met mijn heimweeboek op tournee, een bescheiden tourneetje overigens.
'Op reis met heimwee' is mijn 33e boek. Dan tel ik alle boeken mee voor kinderen, jongeren volwassenen.
Maar nooit eerder schreef ik een boek in deze vorm. Het is een combinatie van fictie en non-fictie. Verhalen, gedichten, informatie, tips en journalistieke elementen zoals interviews.
Dit zijn op korte termijn mijn activiteiten rondom dit boek en het thema heimwee.
Presentatie boekwinkel Kniphorst - 3 november
Op zondag 3 november houd ik bij boekwinkel Kniphorst in Wageningen een korte presentatie over mijn boek. Met plezier signeer ik boeken. Ook ga ik graag in gesprek met kinderen en volwassenen over heimwee. Heb je er last van en hoe dan? Of juist niet. Welke tips heb je?
De bijeenkomst bij Kniphorst begint om 15 uur, maar uiteraard is het op deze koopzondag ook mogelijk om later binnen te komen.
Website Kniphorst
Thema-ochtend heimwee Odensehuis Wageningen- 7 november
In het Odensehuis Wageningen begint op donderdag 7 november om 10.30 uur een thema-ochtend over heimwee. Daarbij is iedereen welkom. Sinds een half jaar ben ik in het Odensehuis (voor mensen met beginnende dementie) vakdocent Werken met taal. Ik vertel over mijn boek en hoe het tot stand kwam. Maar vooral ga ik in gesprek met de aanwezigen over heimwee en ook over weggaan en reizen.
De ochtend is gratis toegankelijk. Het is mogelijk om een (gesigneerd) boek te kopen.
Website Odensehuis Wageningen
Cultureel Café Wageningen - 7 november
In het Cultureel Café Wageningen treed ik op met stadsdichter Ivanka de Ruijter. In ons optreden met gedichten ligt het accent op heimwee, verlangen en missen. Terugkerende thema's in ons beider werk.
Het Cultureel Café in café Loburg begint om 20.15 uur en de toegang is gratis.
Website Cultureel Café Wageningen
Signeersessie Boekenbeurs Antwerpen 9 november

Op 9 november signeer ik tussen 13 uur en 14.30 uur in de stand van De Eenhoorn, de uitgeverij van 'Op reis met heimwee' en van andere boeken van mij. De Antwerpse beurs is hét boekenevenement van België waar elk jaar veel publiek op af komt.
Stand 203 van De Eenhoorn is in zaal 2 van Antwerp Expo.
Website Boekenbeurs Antwerpen
In de media verschenen al mooie artikelen. Nu ga ik zelf met mijn heimweeboek op tournee, een bescheiden tourneetje overigens.
'Op reis met heimwee' is mijn 33e boek. Dan tel ik alle boeken mee voor kinderen, jongeren volwassenen.
Maar nooit eerder schreef ik een boek in deze vorm. Het is een combinatie van fictie en non-fictie. Verhalen, gedichten, informatie, tips en journalistieke elementen zoals interviews.
Dit zijn op korte termijn mijn activiteiten rondom dit boek en het thema heimwee.
Presentatie boekwinkel Kniphorst - 3 november
Op zondag 3 november houd ik bij boekwinkel Kniphorst in Wageningen een korte presentatie over mijn boek. Met plezier signeer ik boeken. Ook ga ik graag in gesprek met kinderen en volwassenen over heimwee. Heb je er last van en hoe dan? Of juist niet. Welke tips heb je?
De bijeenkomst bij Kniphorst begint om 15 uur, maar uiteraard is het op deze koopzondag ook mogelijk om later binnen te komen.
Website Kniphorst
Thema-ochtend heimwee Odensehuis Wageningen- 7 november
In het Odensehuis Wageningen begint op donderdag 7 november om 10.30 uur een thema-ochtend over heimwee. Daarbij is iedereen welkom. Sinds een half jaar ben ik in het Odensehuis (voor mensen met beginnende dementie) vakdocent Werken met taal. Ik vertel over mijn boek en hoe het tot stand kwam. Maar vooral ga ik in gesprek met de aanwezigen over heimwee en ook over weggaan en reizen.
De ochtend is gratis toegankelijk. Het is mogelijk om een (gesigneerd) boek te kopen.
Website Odensehuis Wageningen
Cultureel Café Wageningen - 7 november
In het Cultureel Café Wageningen treed ik op met stadsdichter Ivanka de Ruijter. In ons optreden met gedichten ligt het accent op heimwee, verlangen en missen. Terugkerende thema's in ons beider werk.
Het Cultureel Café in café Loburg begint om 20.15 uur en de toegang is gratis.
Website Cultureel Café Wageningen
Signeersessie Boekenbeurs Antwerpen 9 november

Op 9 november signeer ik tussen 13 uur en 14.30 uur in de stand van De Eenhoorn, de uitgeverij van 'Op reis met heimwee' en van andere boeken van mij. De Antwerpse beurs is hét boekenevenement van België waar elk jaar veel publiek op af komt.
Stand 203 van De Eenhoorn is in zaal 2 van Antwerp Expo.
Website Boekenbeurs Antwerpen
maandag 21 oktober 2019
De stad verklankt - Salon Wageningen
![]() |
Beeldmerk De stad verklankt - Ivanka de Ruijter |
Herman en Finn Groenestein hebben samen met andere muzikanten vijf gedichten op muziek gezet. Gedichten van (stads)dichters: Ivanka de Ruijter, Laurens van der Zee, Martijn Adelmund, Maurice Buehler en ik. We bezingen het landschap, het Spijk, het theater, de haven en de inwoners van Wageningen.
Voor mij als dichter was het al een feest toen ik in een eerdere salon de unplugged versie hoorde van de Haven van Wageningen. Nu is er een prachtig arrangement aan toegevoegd. Telkens als ik luister en nog eens luister naar de opname word ik blij: mijn gedicht heeft een extra dimensie gekregen.
Er zijn plannen voor een cd, maar voor wie nu al benieuwd is: kom zondag naar de Salon Wageningen. Dan zijn onder meer de vijf verklankte gedichten te horen en treden alle dichters op. Het koor Dames en Heren zingt en er is de vaste columnist Henk van Ruitenbeek.
We vinden het fijn dat wethouder Anne Janssen van Cultuur bij de première aanwezig is.
EXTRA SALON OM 12 UUR.
Wegens grote belangstelling is er om 12 uur een extra salon. Reserveren is nodig.
De Salon begint om 15 uur. Bij de toegangsprijs van 10 euro is koffie/thee en heerlijke taart inbegrepen.
Er is een beperkt aantal plaatsen, dus meld van tevoren aan bij: odagerritsma@gmail.com
Meer informatie op de website van de Salon Wageningen
De Salon Wageningen op facebook
vrijdag 4 oktober 2019
Mijn heimweeboek gaat de wereld in
Het is zover: mijn heimweeboek gaat de wereld in.
Mijn nieuwe kinderboek (10+) 'Op reis met heimwee' is net verschenen bij uitgeverij De Eenhoorn.
En het sluit prachtig aan bij het motto Reis mee! van deze Kinderboekenweek. Ik was al lang met het boek bezig voordat dat thema bekend werd.
Eerlijk gezegd ben ik al jaren met het thema Heimwee bezig. Heimwee hoort bij mij. Is het niet bij het weggaan, dan wel bij het thuiskomen. Terugverlangen naar de zee, Nepal, Afrika, maar ook naar mijn geboortestad Weert en mijn familie. Soms zelfs al bij een dagje uit. En toch blijf ik op reis gaan.

Een mix van fictie en non-fictie dus.
Dat het geen loodzwaar probleemboek is geworden komt ook door de geweldige tekeningen van Richard Verschraagen.
Heimwee is lastig, weet ik uit eigen ervaring. Maar heimwee is de prijs voor het ontdekken van nieuwe werelden en het verleggen van grenzen. Ik begin heimwee steeds meer als iets positiefs te zien. Er valt immers iets te missen: waardevolle mensen, plekken, verleden, spullen.
Terwijl ik met het boek bezig was en ook nu rond het verschijnen kom ik erachter voor hoeveel kinderen én volwassenen heimwee een rol speelde of nog steeds speelt. Maar er wordt weinig over gepraat. Het lijkt wel of heimwee niet mag. Dat past wel in het maakbaarheidsdenken van tegenwoordig. Geluk heb je zelf in handen en als je je even wat minder voelt, faal je dus blijkbaar.
Ik ben erg blij met dit boek. Ik hoop van harte dat het herkenning biedt, gerust kan stellen, dat je er ook eens om kunt lachen en vooral dat mijn boek aanleiding is om het samen over heimwee te hebben.
Op de website van uitgeverij De Eenhoorn staat meer informatie. Ook krijg je alvast een voorproefje van een aantal pagina's.
Eerder blog over 'Op reis met heimwee'
Interview in dagblad De Limburger 7-10-2019
Artikel De Stad Wageningen 25-9-2019
Interview in dagblad De Limburger 7-10-2019
Artikel De Stad Wageningen 25-9-2019
vrijdag 13 september 2019
De gouden schrijftip
In deze Week van het Schrijven blog 3 over schrijven.
Heb jij De Gouden Tip voor schrijvers, werd me ooit in een interview gevraagd. Tja, als ik die had, haalden mijn boeken al jaren topnoteringen op de bestsellerlijsten.
Maar de gouden tip voor welk doel?
Goede recensies? Hoge verkoopcijfers? Goede waarderingen van de lezers? Ik weet niet wat voor mij het belangrijkste is. Liefst alles tegelijk, maar vaak gaat dat niet vanzelf samen.
Die keer kwam ik spontaan tot een antwoord: schrijf dát boek dat alleen jij kunt schrijven.
Het kinderboek over heimwee ('Op reis met heimwee') dat deze maand verschijnt, is echt een AnnievanGansewinkel-boek door het onderwerp. Een mix van verzonnen verhalen, eigen ervaringen, gedichten én informatieve stukken, waarin de oud-journalist weer even boven komt.
Ook werk ik al een tijdje aan een (auto)biografisch boek onder de werktitel Vrome vrouwen. Dat boek gaat zeker over alleen mijn invalshoek, mijn ervaringen, mijn manier van denken.
En ik verwijs naar mijn blog van 9 september. Met de beperkte jaren die mij statistisch gezien nog resten als schrijver wil ik geen boeken meer schrijven die andere schrijvers net zo goed of beter kunnen schrijven.
Dus voor mezelf heb ik nu nog een aanvulling op mijn eerdere gouden tip: schrijf het boek dat alleen jij kunt en wilt schrijven.
Van 8-15 september 2019 is de Week van het Schrijven met activiteiten in het hele land. Kijk op de website www.schrijvenonline.org
Tip: Blijf ook na de Week van het Schrijven bezig met schrijven. Je kunt je aansluiten bij een schrijfkring. Die zijn door het hele land te vinden. Dat geldt ook voor schrijfcafés.
Of je volgt een schrijfcursus of workshop. Op Schrijvenonline.org vind je een overzicht.
Mijn eigen schrijfcursussen vind je bij Cursussen op mijn website: www.annievangansewinkel.nl
In 2013 schreef ik voor de Week van het Schrijven elke dag een blog over schrijven. Het overzicht met de links vind je hier: https://annievangansewinkel.blogspot.com/2016/09/week-van-het-schrijven-schrijfdokter.html
woensdag 11 september 2019
Laat je verrassen
In deze Week van het Schrijven blog 2 over schrijven.
Laat je verrassen tijdens het schrijven. Dat overkomt mij ook nog vaak. In een periode lang geleden schreef ik een aantal verhalen die over dood en verderf gingen. Ik had er op zeker moment genoeg van dat ik daar automatisch uitkwam zodra ik mijn fantasie de vrije loop gaf. Dus besloot ik mee te doen aan een schrijfwedstrijd. Onderwerp: de geheime tuin. Ha fijn, iets heel anders.
Maar nee hoor, na zes regels bleek die geheime tuin een kerkhof te zijn.
Bij mijn thrillers had ik steeds gewerkt met strakke concepten. Maar de thriller waar ik nu al een poosje mee bezig ben, ben ik zonder plan begonnen. Het gaf me toch wel een vreemd gevoel toen ik over de helft was en nog steeds geen lijk had. Tot op de laatste bladzijden bleef het voor mij spannend. Maar aan het eind had ik dan toch een dode en een dader. Gelukkig, dat staat anders ook zo slordig in een thriller. Maar het boek is nog lang niet af. Door deze merkwaardige manier van werken zit ik nu nog met allerlei losse eindjes.
Vele jaren geleden deed ik mee aan een schrijfwedstrijd over versterving, ook zo’n gezellig onderwerp. Ik wist toen nauwelijks wat het was, maar ik wilde mezelf laten verrassen. Ik won de wedstrijd niet, maar het verhaal leidde uiteindelijk wel tot de monoloog ‘Stillaeve’ (Stilleven). Die heb ik in mijn moedertaal, het dialect van de stad Weert, in een Limburgs theatertourneetje zelf gespeeld. Zonder die wedstrijd was ik nooit tot een monoloog gekomen.
Laat je dus onder het schrijven van verrassen, overvallen desnoods. Aan het begin of tussendoor, ook als je vooraf een opzet hebt gemaakt. Die mag namelijk geen dwangbuis zijn
Maar neem na de eerste versie de touwtjes in handen en maak korte metten met alles en iedereen die je voor de voeten loopt (kill your darlings of sluit ze op voor een volgend verhaal)
Dat wil dus niet zeggen dat je alleen een eind weg kunt fantaseren. Ook de fantasiewereld heeft zijn eigen wetten. Het ontslaat je evenmin van research. Natuurlijk hoef je niet alles zelf mee te maken (ik heb geen moorden gepleegd of een kind gekregen, om maar iets te noemen), maar maak aannemelijk dat het zo had kúnnen gebeuren.
‘Ik laat me verrassen’ wat tegenwoordig een adagium lijkt voor ontspannen in het leven staan, moet geen gemakzucht worden.
Van 8-15 september 2019 is de Week van het Schrijven met activiteiten in het hele land. Kijk op de website www.schrijvenonline.org
Tip: Doe mee aan schrijfwedstrijden. Je oefent je pen, je hebt te maken met een deadline, een maximale omvang en vaak een voorgeschreven thema of onderwerp. Op de website Schrijvenonline vind je bij Wedstrijden een overzicht.
In 2013 schreef ik voor de Week van het Schrijven elke dag een blog over schrijven. Het overzicht met de links vind je hier: https://annievangansewinkel.blogspot.com/2016/09/week-van-het-schrijven-schrijfdokter.html
maandag 9 september 2019
Lees, lees, lees
Het gebeurt regelmatig dat iemand tegen me zegt: ‘Ik wil ook een boek schrijven.’ Moet je doen, zeg ik dan in gedachten. Laat ze alsjeblieft hun droom najagen. Ik ben niet zo beducht voor nog meer concurrentie.
Waarschijnlijk verkijken veel mensen zich op het vak van schrijver, want een vak is het. Het is meer dan ontspannen op een plek mijmeren of je fantasie haar gang laten gaan. Je moet er wel wat voor doen. Schrappen, redigeren, lezen, veel lezen.
Soms zeggen die mensen er nog bij dat ze hun vervelende baan graag inwisselen voor die van schrijver. Waar willen ze dan van leven? Niet elke schrijver, bijna geen zelfs, kan bestaan van louter het schrijven. Maar dat is allemaal sombere praat. Schrijver zijn is immers een prachtig vak. Dat ervaar ik na ongeveer 30 jaar nog steeds.
Toch bekruipt me af en toe de gedachte dat mensen liever willen schrijven dan lezen. ‘Ik wil me niet laten beïnvloeden door andere schrijvers,’ is soms de redenering.
Met lezen breid je je woordenschat uit, je maakt kennis met andere stijlen, beeldspraak en structuur. Taalgevoel moet zich ontwikkelen, moet rijpen. De schrijver moet zich scherpen aan nog betere schrijvers. Als ik een goed boek lees, raak ik niet ontmoedigd. Integendeel, ik word juist gemotiveerder om mijn volgende boek nog beter te maken.
Schrijven is voor mij in al die jaren niet makkelijker geworden. Integendeel. Ik weet des te beter waar het mis kan gaan en hoe nauw het luistert.
Leg ik de lat te hoog? Nee, ik vind het zonde om mijn tijd te verspillen aan ‘Zo moet het maar goed zijn’-werk. Ik wil graag oud worden en zo lang als kan blijven schrijven. Maar ik ga ervan uit dat ik geen 30 schrijversjaren meer voor me heb liggen.
Lees ik dan boeken van andere schrijvers alleen als studiemateriaal? Kan ik nog wel onbevangen lezen?
Jazeker, ik laat me nog altijd meeslepen in een goed boek. Soms ga ik na waar en waarom ik het goed vind, zoals ik omgekeerd ook doe bij boeken die me tegenvallen.
Wil je serieus met schrijven bezig zijn: lees, lees, lees!
Van 8-15 september 2019 is de Week van het Schrijven met activiteiten in het hele land. Kijk op de website www.schrijvenonline.org
Tip: doe eens een schrijfcursus of workshop. Op Schrijvenonline.org vind je een overzicht.
Mijn eigen schrijfcursussen vind je bij Cursussen op mijn website: www.annievangansewinkel.nl
In 2013 schreef ik voor de Week van het Schrijven elke dag een blog over schrijven. Het overzicht met de links vind je hier: https://annievangansewinkel.blogspot.com/2016/09/week-van-het-schrijven-schrijfdokter.html
Abonneren op:
Posts (Atom)