Wat zat er in de doos van Kruithof?

Verwachtingsvol keken zo'n 40 kunstenaars toe hoe Laurens van der Zee met een betonschaar de ketting doorknipte rondom de doos van Kruithof. Uit die doos haalde Martijn Adelmund, geblinddoekt, stuk voor stuk 42 dingen uit doos 42 van de nalatenschap van de Vlaamse dwarsdenker Jaap Kruithof. Het Museum aan de Stroom (MAS) in Antwerpen stelde 80 van de 160 dozen beschikbaar aan kunstenaars om de voorwerpen te transformeren in een kunstproject.

Petra Sips zocht de combinatie met Schrijversharten (Martijn Adelmund, Laurens van der Zee en ik) en wij kregen als enige in Nederland een doos van Kruithof.
Tijdens de Boekenweek op 9 maart bij de literaire avond Rebellen en dwarsdenkers van de bibliotheek in Wageningen kwamen kunstenaars en publiek samen voor de onthulling van de voorwerpen. Ook wij van de organisatie wisten niet wat er in de doos zat. Dat wilden we overigens ook niet weten. Die vraag hield het namelijk voor ons ook spannend.
Volgens opgave van het MAS was het een bulk van 42 voorwerpen. Van tevoren hadden zich in korte tijd meer dan 40 kunstenaars aangemeld, in uiteenlopende disciplines zoals beeldende kunst, schrijven, muziek, fotografie. Er ontstond zelfs een wachtlijst.

De kunstenaar kreeg het voorwerp door Petra Sips aangereikt op een rood fluwelen kussentje. De een keek opgetogen als een kind, de ander trok een gezicht dat leek uit te drukken: wat moet ik daar in hemelsnaam mee?
Dat scherpt juist de creativiteit van de kunstenaar, lijkt mij.
Hoewel, nu zit ik zelf ook met zo'n onbestemd ding. Een wat onbeholpen gekleid bakje in brakke kleuren.
Wat me wel intrigeert, is het knopje op het dekseltje dat is afgebroken. Waar is het ontbrekende deel? Bewaarde Kruithof het juist omdat het gehavend was?

De filosoof en politicoloog Jaap Kruithof had in zijn huis een groot museum. Zijn collectie bestond uit duizenden voorwerpen die vaak alledaags zijn. Hij klaagde al lang geleden onze wegwerpmaatschappij aan.

Ik vind het een ontroerende gedachte dat de man zich ontfermde over wat anderen achteloos weggooiden. Hij moet ook een zekere schoonheid gezien hebben in de vaasjes, potjes, kleerhanger, poppetjes, ruitercap.
De 42 dingen krijgen de komende weken ook nog eens aandacht van de kunstenaars. Weggooien mag niet (tenzij dat deel uitmaakt van hun project), maar ze mogen het vervormen, opnemen in een nieuw werk of als inspiratiebron laten dienen.

Het resultaat is te zien tijdens de presentatie op 15 mei 's avonds in de bibliotheek van Wageningen. Dan vindt een openbare salon plaats van het Platform Beroepskunstenaars Wageningen waarvan we met een aantal deelnemers lid zijn.
Ook brengen we verslag van het project uit aan het museum MAS.

Foto's: Anneke Rot

Eerder blog Dwarsdenkers en 42 dingen

Museum MAS over project Kruithof: https://www.mas.be/nl/kruithof