Bij het vallen van de peppels

Vaak probeerde ik ze de afgelopen maanden weg te denken: de populieren langs Nieuwe Kanaal en Veensteeg in het Wageningse Binnenveld. Hoe leeg en desolaat zou het zijn, en stil ook zonder het vertrouwde ruisen in zomer en herfst.
Met lede ogen zag ik de dag naderbij komen dat de kap zou beginnen. Te oud, te zwak en gevaarlijk volgens deskundigen en de breed samengestelde klankbordgroep werd het eens: helaas, maar de 900 populieren moesten gekapt. De afgelopen jaren zijn ze me zo dierbaar geworden sinds het Binnenveld mijn uitloopgebied werd, zowat vanuit mijn achtertuin.
Ze omringden me bij het fietsen, wandelen en zelfs langlaufen. Ik schreef op dit blog al eerder over het ruisen van de peppels.

Gisteren begon de kap en van tevoren vroeg ik me af of ik er wel getuige van zou willen zijn. In mijn gedicht Weten ze het al? betwijfelde ik dat. Het gedicht staat in het boek Het ruisen van de populieren. Een requiem van Wim Huijser en Henk Meeuwsen.
Een fragment uit dat gedicht:

Kom ik dan nog om adem te halen
of maakt jullie gehavende aanblik
me onrustig, verdrietig zelfs
en blijf ik laf weg, deins ik terug
voor het aanzicht van de dood.  

Toch ben ik gaan kijken, op de eerste ochtend van de kap. Een vage gedachte als: je laat een stervende niet alleen.
Ik zag hoe de eerste stam werd weggetild en krachteloos in de takels hing.
De eerste van de 899 die nog volgen.
Alleen de rij aan de noordkant van de Kanaalweg blijft voorlopig gespaard, maar van omringen is nooit meer sprake.

Vanmorgen hoorde ik in mijn achtertuin het gejank van de motorzagen: dag 2.
Toen ik eind van de middag even ging kijken, moest ik met mijn ogen knipperen. Zoveel al omgehakt? Een ravage van stompen, terwijl de 'oogst' keurig lag opgestapeld.


  

Zelfs nu lukt het niet me een voorstelling te maken van hoe het Wageningse Binnenveld voorgoed veranderd zal zijn na de massakap.
Ik ben er niet gerust op dat ik straks weer ten volle geniet van dit natuurgebied.
Nog een fragment uit mijn gedicht:

Waar vinden wij straks beschutting,
de eenden, het ijsvogeltje,
de huisreiger en ik.

Gedichtendag - herinneringen

Gedichtendag - vandaag -  staat in het teken van Herinneringen. Daarom hier mijn recente gedicht Van ooit en later

Ik schreef het voor de grote tentoonstelling Op schouders van reuzen die het Platform Beroepskunstenaars Wageningen eind vorig jaar hield.

Gedichtendag luidt de Poëzieweek in met uiteenlopende activiteiten in Nederland en België.



 

Van ooit en later                                                        

I

Alles weet je, van

krukas en kruiskoppeling

verbindt en ontregelt met een lach.

Jij weet alles van

ruches, biaisband en biesjes

en het naadje van de

kous. Heel precies.

Liedjes die wiegen

Jantje was een kleine kleuter

en hoe stil is mijn heide.

II

Ha, ik ben al veel groter dan jij,

mijn voetstap wordt flinker

en ik zoek verder

en verder, en dieper.

Kinderlijke onschuld jubelt

om je eerste grijze haar,

het speldenprikje voel ik

jaren later zelf.

Maar pijnlijker mijn oog dat valt

op je krullen die dunnen.

III

Je gang vertraagt,

die van jou valt

plots stil.

Huis van altijd gaande

herbergt dan zachte zorg

en stille tranen om verlies

van ooit en later.

Veel leerde ik.

Wat telt, is jullie les

hoe te leven. Te sterven

 

Een mooi jaar

Schijn bedriegt. Als ik naar buiten kijk, zie ik een grijs en wat saai jaar voor me liggen. Maar vanmorgen kwam er, welhaast uit het niets, een interessant aanbod voor een schrijfretraite in mijn mailbox. En zie, mijn dag krijgt op slag kleur en het jaar lacht me ineens toe met nieuwe kansen.
Meer schrijven, mijn jaarlijkse in stilte herhaalde goede voornemen*), krijgt wellicht een krachtige impuls.
Ook vervult de publicatie in maart van weer een nieuw boek mij met dankbaarheid en trots: een 14+ boek bij uitgeverij De Eenhoorn. Daarover binnenkort meer.
En natuurlijk gaat dit jaar de samenwerking met Laurens van der Zee en Martijn Adelmund in Schrijversharten verder en dieper.
Ook in 2016 heb ik gelukkig een goed gevulde portefeuille bedrijfstrainingen schriftelijke communicatie voor opdrachtgever Schouten & Nelissen.

Maar ik kijk ook met dankbaarheid terug op het oude jaar, zowel in leven als werk. Voor mij als schrijver en zelfstandige zijn die nauw verweven.
Hieronder mijn (werk)jaar 2015 in beeld.

Ik wens iedereen gezondheid, geluk en succes voor 2016!

*) voor de mensen die zich voornemen om serieus werk te maken van schrijven: misschien helpt een schrijfcursus

 

 

 

Heimwee naar Afrika

Dogon dorp Mali (2008)

Heimwee heeft voor altijd een schroeiplekje in mij achtergelaten - Zo eindigt De helft van de route. Een reis door Ivoorkust, het reisboek dat ik lang geleden schreef.
Heimwee naar Afrika, latent aanwezig en af en toe steekt het heftig de kop op. Dan luister ik naar muziek, ik mijmer bij foto's, lees een boek over Afrika, grasduin in programma's van reisbureaus.

rotswoningen Dogon Mali (2008)

Vaak word ik daar ook wat treurig van. Een deel van Afrika is immers terra non grata geworden zoals Timboektoe in Mali waar ik in 2008 was. Het toerisme naar West-Afrika is grotendeels ingestort, ook in landen waar de ebola-epidemie niet woedde. De reis die ik in 2014 had geboekt naar Ghana, Togo en Benin ging niet door wegens te weinig belangstelling.
Wat zoek ik toch op het continent waar veel bewoners op drift zijn geraakt en hun heil noordwaarts zoeken? Moeilijk uit te leggen aan wie nooit in Afrika was.

Hoe dan ook, vorige week sloeg de heimwee weer krachtig toe en ik kreeg een ingeving. Op zoek naar iets van het Afrikagevoel reed ik naar het Afrikamuseum in Berg en Dal waar ik al een aantal jaren niet meer was geweest.
Sindsdien heeft het een metamorfose ondergaan. Niet alleen een verzameling van fraaie voorwerpen, maar met meer duiding van de verbanden tussen hier en daar, tussen vroeger en nu. De verwoestende invloed van slavernij, de culturele verrijking en de wederzijdse beïnvloeding, bijvoorbeeld in muziek op de tijdelijke tentoonstelling 'Rhythm & Roots'.

Dogon woonerf Afrikamuseum (2015)

In het buitenmuseum zag ik het woonerf van de Dogon in Mali. De geuren, de geluiden, de warmte en het stof ontbraken en toch leek het er op het oog verrassend veel op.
Of mijn bezoek de heimwee verminderde? Ik waag het te betwijfelen. Ik heb mijn fotoboek van Mali er weer eens bij gepakt en vanmiddag heb ik verlangend gesurft langs de reizen naar Afrika.

Spreken van verlangen

We naderen het eind van het jaar, een periode van vooruitkijken, maar vooral van terugblikken.
De donkere decembermaand leent zich ook voor mijmeren, reflectie en met verbazing constateren hoe razendsnel ik weer een nieuwe agenda in gebruik moet nemen.
Terugblikken op gebeurtenissen in werk en persoonlijk leven. Deze week waarin ik zelfs twee uitvaarten heb, én een kraambezoek, doordringt me extra van de gang van het leven. En de dood. Van verlangen en missen.
Daarover gaat het precies op de middag van 13 december in de bibliotheek van Wageningen: Spreken van verlangen.

Petra Sips van De Plek organiseert deze middag weer waarop schrijvers en dichters optreden met hun teksten over leven en dood, verlangen en missen. Thema's die in mijn werk ook veelvuldig voorkomen, dus ik werk graag mee aan deze bijzondere bijeenkomst. Er zijn 9 schrijvers en dichters en er is muziek.
In het persbericht hieronder staat er meer over te lezen.

Persbericht 'Spreken van verlangen'

Spreken van verlangen. Op zondag 13 december om 15.00u is er in de bblthk ‘Spreken van verlangen’, een middag met poëzie en proza over leven en dood, verlangen en gemis. ‘Spreken van verlangen’ is een initiatief van De Plek in samenwerking met de bblthk en Schrijversharten. Het is de vierde keer dat er een middag rond het thema wordt georganiseerd. Laurens van der Zee van Schrijversharten vertelt: “Toon Tellegen gaf één van zijn bundels de titel 'daar zijn woorden voor'. Goeie literatuur vindt woorden voor die dingen in het leven waar eigenlijk geen woorden voor zijn. Daarom hebben we bekende schrijvers uit Wageningen en omgeving samengebracht rond de grote thema’s van het leven. Zij lezen voor uit eigen werk en brengen een unieke selectie van de mooiste klassiekers.” Petra Sips van De Plek vult aan: “Alle schrijvers die we vroegen, waren meteen enthousiast om mee te doen. En ook de muziek van Marc Constandse is er weer bij. Met de bijzondere klanken van zijn bandoneon en zijn stem zal hij de woorden van de schrijvers nog verder weten te kruiden. Je gaat met een warm hart weer naar huis.” Maar liefst negen schrijvers zullen op 13 december optreden: de stadsdichter van Wageningen Martijn Adelmund, zijn voorganger Laurens van der Zee, Annie van Gansewinkel, Martinus de Kam, Daphne Kalff, Mieke van Hooft, Nelleke Zandwijk, Simon Oosting en Bobje Goudsmit. De presentatie is in handen van Petra Sips. En er is meer. Op de website www.de-plek.net wordt een pagina gereserveerd voor zelfgeschreven teksten (‘getuigenissen’). Mensen die van schrijven houden, kunnen daar hun teksten delen. Stuur ze naar petra.sips@de-plek.net of post ze op de Facebook-pagina van De Plek. Petra zorgt ervoor dat ze een mooie plaats krijgen op de website. ‘Spreken van verlangen’ praktisch: zondag 13 december om 15.00u in de bblthk (Stationsstraat 2 in Wageningen). Toegang 3 Euro. Georganiseerd door De Plek i.s.m. Martinus de Kam, Schrijversharten en de bblthk. De Plek op facebook

 

Op schouders van reuzen (3)

Eric Langendoen

Nog twee weekenden loopt 'Op schouders van reuzen', de tentoonstelling van het Platform Beroepskunstenaars Wageningen.

Frida Stad

Jacqueline v Bergeijk

Vorige week zaterdag was ik de hele dag suppoost. Dat betekent op een krukje zitten dommelen, soms overeind schieten en 'afblijven' snauwen. #not
Zondag ben ik teruggegaan, als bezoeker met alle tijd.
Het is interessant te zien dat kunstenaars van uiteenlopende disciplines het thema zo verschillend hebben geïnterpreteerd en uitgewerkt.

Van ooit en later

Van mezelf hangt er het gedicht 'Van ooit en later' en samen met Schrijversharten en Robbert Kamphuis is er een 'boom' met onze wortels en takken verrezen.


Een kleine fotoselectie hier, maar ga liefst zelf kijken. Dat doet meer recht aan het werk en aan de entourage van het monumentale pand Duivendaal 10 Wageningen.

Joke van Erkel

Clementine Sluijsmans

De tentoonstelling is op 5/6 en 12/13 december gratis toegankelijk van 11 tot 17 uur.

Website Platform Beroepskunstenaars Wageningen 

Platform BKW op facebook
Blog Op schouders van reuzen (1)  
Blog Op schouders van reuzen - Schrijversharten (2) 

 

Op schouders van reuzen - Schrijversharten (2)

Schrijversharten heeft, naast onze individuele bijdragen, ook een gezamenlijke bijdrage geleverd aan 'Op schouders van reuzen'. De groepstentoonstelling van het Platform Beroepskunstenaars Wageningen duurt nog tot en met 13 december 2015.
Reuzenwortels, eigen oogst heet ons werk. Wie en wat waren onze voorbeelden en inspiratiebronnen, en waar leidde dat toe in ons werk. Daarin heb ik me met Schrijversharten-collega's Laurens van der Zee en Martijn Adelmund verdiept.
Beeldend kunstenaar Robbert Kamphuis gaf er vorm aan in de drieledige boom die op de expositie hangt.

Door het scannen van de QR-code bij het kunstwerk vinden bezoekers ter plekke achtergrondinformatie op de website van Schrijversharten
Daar plaatsen we de citaten van de boom in een breder kader. Waar komt het vandaan, waar gaat het heen.
Het is grappig te zien hoe 'hoge' en 'lage' cultuur invloed hadden (discussie gesloten overigens). Voor mijzelf zijn dat bijvoorbeeld de Witte Ravenpockets, redelijk verantwoorde zwijmelboeken voor de bakvis van destijds.
 
Nog een kleine toelichting bij het beeld voor wie ons niet herkent. Op elke zijde van de boom is een van ons in silhouet afgebeeld met de bijbehorende citaten. Het zou immers jammer zijn als we ons voor niets springend hebben staan uitsloven in de fotostudio van Robbert Kamphuis.
In elk geval sprongen we uiteindelijk een gat in de lucht om zijn fraaie beelden.

De achtergrondinformatie bij onze citaten is ook te lezen op http://www.schrijversharten.nl/