Auto's

Ik las net een boek uit over auto's. Ja, auto's. Het liet me weer eens zien dat ik een boek ook om andere redenen boeiend kan vinden dan schrijfstijl, psychologisch inzicht en diepte.
Paardenkracht van Lars Mytting is geen hemelbestormend boek, maar ik zag het benzinestation annex garage zo voor me in de verlatenheid van Noorwegen. Bij het benzinestation lijkt de tijd stil te staan en dat kun je ook zeggen van de hoofdpersoon Erik Fyksens die zijn dagen vult met het rijdend houden van de auto's van zijn dorpsgenoten. Hij heeft van al die oldtimers elk mogelijk onderdeel op voorraad en anders vindt hij het wel op de sloperij. En als een onderdeel niet vervangbaar is, maakt hij wel iets op maat.
Naast zijn werk is er niet veel anders. Sinds zijn vriendin hem heeft verlaten is zijn woning steeds meer een verlengstuk van zijn garage geworden.
Ambities lijkt hij niet te hebben. Pas als er een nieuwe weg komt, schrikt hij een beetje wakker. Misschien moest hij maar eens mee met de moderne tijd. Maar hij wil geen concessies doen.

Over emoties denkt hij nauwelijks en praat hij al helemaal niet. Een echt mannenboek misschien, als dat al bestaat. Dat vind ik soms wel een verademing. Ik schreef eerder dit blog over mannenboeken, na het lezen van Ventoux van Bert Wagendorp.
Paardenkracht is het debuut van Lars Mytting dat onlangs in Nederland werd uitgebracht. Over zijn eerder verschenen boek Over de man en het hout schreef Bert Wagendorp: 'Door 'De man en het hout' krijg je opeens erg veel zin in een eigen bos om naar hartenlust in te kappen, zagen en kloven.'


Het boek Paardenkracht is doortrokken van olie- en benzinegeur. In het verhaal buitelen automerken en onderdelen als spruitstukken, carburateurs en aandrijfassen over elkaar. Ik zie het gereedschap en de blikken trommel met kogellagers zo voor me. Heerlijk vind ik dat.
En ik denk aan de garage thuis van mijn vader. Voor zijn werk was hij automonteur en ook voor hem liep werk en privé door elkaar. Je liet een familielid toch niet met een kapotte auto staan? Alleen even een rondje rijden en luisteren, zo suste hij mijn moeder die wilde voorkomen dat hij met zijn zondagse kleren onder de motorkap dook.
Een kapot onderdeel vervangen door een nieuw, dat was zijn eer te na. Er kon altijd wel iets gesoldeerd, gelast, gepopnageld worden. Ook op de sloperij kwam hij voor oude onderdelen.
Van mijn vaders technisch inzicht heb ik helaas niets in mijn genen meegekregen. Maar wel was ik vroeger geboeid door het mechaniek van auto's. Ik keek met hem mee naar 'Wereld op wielen' op tv met Fred van der Vlugt, de autotests, keek de autobladen in en bladerde zelfs in de ingewikkelde handboeken die hij bestudeerde.
Hij leerde veel meer uit de praktijk. Zo had hij zichzelf immers ook het vak van automonteur geleerd. Het begon met klooien aan brommertjes en uiteindelijk onderhield hij het hele wagenpark van de fabriek waar hij werkte: vrachtwagens, bestelbusjes, maar ook sportauto's van de directie.
Ongelooflijk knap, maar dat had ik destijds niet door.
Hij begreep destijds niet dat ik als meisje toch geïnteresseerd was in hoe een auto werkt. Pas veel later nam hij me mee de garage in om te laten zien welke auto hij onderhanden had en wat er aan mankeerde.
Mijn jongerenboek Sleutelen is indirect ook een eerbetoon aan mijn vader en zijn vakmanschap.

Bij het lezen van Paardenkracht telden voor mij dus andere dan literaire criteria om het boek te waarderen. Emotie, nostalgie, herinneringen oproepen met beelden, geluiden en geuren. Minstens zo waardevolle criteria bij het lezen van een boek.