woensdag 24 juli 2013

Ubuntu en leiderschap

Geboeid las ik het boek 'De kracht van Afrikaans denken' van Leontine van Hooft. De ondertitel luidt: Over Ubuntu, verbindend leiderschap en een nieuwe wereld.

Er zijn héél veel managementboeken, maar het mooie van dit boek vind ik dat zij leiderschap in organisaties verbindt met deze Afrikaanse filosofie (samengevat in: I exist because of we). Kernwoord is Verbinding.

Nelson Mandela en Desmond Tutu in Zuid-Afrika zijn leiders die Ubuntu belichamen, maar het is een levensopvatting die ook elders in Afrika nageleefd wordt.
De schrijfster had bijvoorbeeld met de ambassadeur van Rwanda in Nederland 'boeiende gesprekken over de manier waarop de kracht van Ubuntu haar land weer verenigd heeft en nu boven zichzelf doet uitstijgen.'

Leontine van Hooft heeft met haar partner een onderneming in Afrika en heeft ervaring met intercultureel management. Ze komt dan ook met praktijkvoorbeelden uit haar eigen bedrijf.
Het begrip transitie, overgang naar structurele veranderingen, speelt ook een rol in haar verhaal. Tijden veranderen en dus komt handel tussen west en zuid steeds meer in de plaats van hulp.
Ze maakt een interessante observatie over 55+'ers van nu die de hippies van weleer waren. Volgens haar zijn ze hun idealen niet vergeten nu velen van hen goede banen hebben. Die invloed kunnen ze volgens haar positief aanwenden bij veranderingen.
Bij het zoeken naar verbinding speelt storytelling een belangrijke rol. Verhalen verbinden, niet alleen in Afrika. Wij hadden vroeger ook veel meer die verhaaltraditie, voordat de tv massaal zijn intrede deed. Maar het verhalen vertellen wordt gelukkig weer in ere hersteld, zelfs in zakelijke omgevingen.
Leontine van Hooft vertelt een hoopvol verhaal over een weg naar meer evenwicht in de wereld. Ik vergeef het haar dat het soms een beetje te veel een louter succesverhaal lijkt.
Ook intern in Afrika gaat immers lang niet alles volgens Ubuntu. Recent voorbeeld dat mij raakte en oké, wellicht wat flauw om naar te verwijzen: Binnen de familie van Mandela zou onlangs nog een juridisch conflict zijn uitgevochten over waar hij begraven moest worden. De goede man was nog niet eens overleden. Je zou verwachten dat de levensfilosofie Ubuntu bij deze mensen toch zowat in hun genen zit.
De werkelijkheid van mens-zijn is dus een stuk weerbarstiger en de belangen van economieën en organisaties staan vaak diametraal tegenover elkaar.
Maar het is mooi dat Leontine van Hooft met haar boek verbinding legt tussen Afrikaans denken en onze westerse organisaties. Ze laat zien dat er veel mogelijk is als we maar willen leren van andere culturen.

Tot slot nog een persoonlijke noot. Toen ik las over Afrika, over stammen en verbinding, kwam meermalen het liedje 'Tribe' van Luka Bloom bij me boven. Het ontroerde me altijd, al had ik nooit echt naar de woorden geluisterd. Ik zoek de tekst op van deze Ierse zanger. Zo vraagt hij zich af of die tribe bijvoorbeeld zit in 'the rainbow of my dreams'. In mijn ogen is het lied een zoeken naar verbinding, je reinste Ubuntu.

Wikipedia over de filosofie van Ubuntu

Uitgeverij Thema: De kracht van Afrikaans denken

Geen opmerkingen:

Een reactie posten