vrijdag 21 november 2014

Platbook 13: Geld

Er is net een nieuwe uitgave verschenen in de levendige Limburgse boekenreeks Platbook. In deze dertiende publicatie is het thema: Geld.
Ruim 30 uiteenlopende verhalen en gedichten staan in dit Platbook, in de vele dialecten die Limburg rijk is.
Gelukkig zie ik ook weer nieuwe namen tussen oude bekenden als Colla Bemelmans, Els Diederen, Ton Bijsterveld (ook uit Weert), Jeanne Alsters-van der Hor, Leonne Cramers en Wim Kuipers. Nieuwe aanwas van dialectschrijvers houdt de Limburgse dialecten levend.
Een mooie staalkaart van taal en opvattingen over geld.

Van mijzelf is het gedicht Goudzeukers, in mijn moedertaal, het Weerts.

(...) Danse rónd 't gouwe kaof
oppe rand van de vulkaan.
Weem hieëf, wiltj mier,
weem niks, wiltj eine krumel
of twieë. (...)

Voor dit Platbook was de redactie in handen van Fernand Jadoul, in het verleden directeur Public Affairs APG en nu honorair consul van Luxemburg en voorzitter Externe Provinciale Adviescommissie Cultuur.
Platbook 13 is een uitgave van Huis voor de Kunsten Limburg en verkrijgbaar in veel Limburgse boekhandels of via www.uitgeverijtic.nl

Eerdere blogs over Platbook  

donderdag 6 november 2014

300.000 km

We hebben het gehaald, mijn auto en ik: 300.000 km.

Gisteren, op weg naar Weert, op de A2 tussen Zaltbommel en Den Bosch overschreed de kilometerteller die magische stand. In 18 jaar tijd zijn we samen meer dan 7 keer de aarde rondgereden!
Ik ben enorm gehecht aan mijn oude, trouwe auto en zie nu al op tegen de dag dat ik afscheid van hem moet nemen.
Wat heeft hij niet allemaal meegemaakt? Ik zingend, lachend, huilend, pratend achter het stuur. Met en zonder gezelschap. Grotendeels in Nederland. Voor vrije tijd en werk. De eerste jaren voor interviews of reportages op het platteland voor het vakblad Boerderij. Voor bezoeken aan scholen en bibliotheken in heel Nederland, bedrijfstrainingen en andere werkklussen. Verhuizingen, afval afvoeren, grote aankopen transporteren.
Mooi dat de auto de 300.000 km juist haalde op het vertrouwde deel van de A2. Hoe vaak heb ik daar in al die jaren niet gereden om mijn familie in Weert op te zoeken?
Ooit waren er tijden dat we na 3 1/2 jaar een auto inruilden. Als je eenmaal in de buurt kwam van de 100.000 kwamen de kosten en de zorgen, zo dachten we toen. In die tijd waren we trouw aan Franse auto's.

Het was dan ook een hele stap om te kiezen voor een Opel Astra, niet zozeer voor de degelijkheid als wel voor de fraaie belijning van zijn stationcar-model.

Eerste eigenaar dus, altijd een pré bij verkoop. Op tijd zijn onderhoudsbeurten waar hij bij Opelgarage Broekhuis Wageningen in goede handen was.
Anderzijds heeft hij een benzinemotor en dan is zo'n km-stand ineens minder vanzelfsprekend. Bovendien heeft hij altijd buiten gestaan.
Toen eenmaal die 100.000 gepasseerd waren, was het een kwestie van: maar zien hoe lang we het met elkaar uithouden.
Ooit zag het er niet naar uit dat hij min of meer op zijn sloffen drie keer rond zou gaan. Ik herinner me die merkwaardige terugreis na een vakantie in West-Frankrijk. Een afgebroken buitenspiegel die met elastiek en karton vastgebricoleerd zat en een lekkende voorruit waarvoor we een emmertje bij de hand hielden. Bovendien schoot hij spontaan uit zijn 4e en 5e versnelling, waardoor de bijrijder de pook moest vasthouden.
Alles bleek reparabel en daarna waren er voornamelijk de gebruikelijke reparaties door slijtage. De auto heeft wel wat schrammen en butsen opgelopen, maar dat is niet anders dan bij ons, mensen. Je mag zien dat het leven eroverheen gegaan is.
Hoewel ik van mijn trouwe auto houd, vertroetel ik hem niet. Wassen is een zeldzaamheid, maar ik koester hem in dankbaarheid.
Misschien moet ik hem als beloning toch maar eens lekker in de shampoo zetten. Als hij zich daar maar niet van doodschrikt.

dinsdag 4 november 2014

Stap op de Rode Loper!

Maandag 10 november schrijden vmbo-scholieren over de rode loper bij Nemo in Amsterdam. Zij zijn die dag VIP-gasten bij het evenement Stap op de Rode Loper!
Boeken, raps, liedjes, gedichten staan centraal op deze dag. Lezingen, workshops en een wedstrijd, namelijk een weddenschap om boeken te lezen.
Zelf ben ik een van de twintig schrijvers die optreden voor groepen leerlingen. Ik lees voor en beantwoord met alle plezier hun vragen, bijvoorbeeld over wat, waarom en hoe ik schrijf.
Ik ga ervan uit dat veel leerlingen die dag ervaren hoe levendig boeken lezen toch kan zijn.
De dag is alleen toegankelijk voor uitgenodigde leerlingen en hun docenten.

Hieronder volgt het persbericht van de organisatie stichting Samenleving &  Kunst Amsterdam.

Stap op de Rode Loper!
vmbo’ers gaan lezen voor meer kansen in de samenleving
 

Op maandag 10 november ligt de Rode Loper uit voor vmbo-leerlingen uit de
bovenbouw. Zij zijn VIP’s in een uniek project dat prikkelt om meer te gaan lezen
(www.stapopderodeloper.nl). De aftrap van het project Stap op de Rode Loper! vindt
plaats met een evenement dat geheel is afgestemd op de belevingswereld en
capaciteiten van vmbo’ers. Het Science Center NEMO is dan omgetoverd tot een huis
van letteren en lezen. Op een speelse en toegankelijke manier staan lezen en taal
centraal. De leerlingen maken bovendien kennis met een voor hen onbekende
culturele wereld. Nog niet eerder werd voor deze doelgroep zo’n project ontwikkeld.
Docenten zijn dan ook enthousiast, evenals de schrijvers. Onderwijsminister en
boekenverslinder Jet Bussemaker begroet de leerlingen en docenten via een
persoonlijke videoboodschap.


Lezen stimuleert de taalvaardigheid
Waarom is dit project ontwikkeld? De taalvaardigheid van vmbo’ers is zorgwekkend.
Een stijgend aantal is zelfs laaggeletterd en maakt om die reden hun opleiding niet
af. Na vijftien jaar VMBO is hier geen verbetering in waar te nemen.
Studies tonen aan dat vrij lezen de taalvaardigheid enorm stimuleert. Bovendien, wie
fictie leest, leeft zich beter in onbekende situaties in en stelt zich open voor nieuwe
ervaringen. Communicatieve vaardigheden en zelfvertrouwen nemen toe. Het zijn
vaardigheden die belangrijk zijn voor volwaardige deelname aan de maatschappij.
De meeste leerlingen kennen van huis uit geen leescultuur.
Met dit project stimuleert de stichting Samenleving & Kunst Amsterdam het vrij lezen
op het vmbo in de meest brede zin van het woord. Van boeken en kranten tot en
met tablets, smartphones en strips.
 

Programma evenement
Ruim 20 schrijvers lezen voor uit eigen werk en gaan met de leerlingen in gesprek.
In de filmzalen van het NEMO en de OBA zijn filmprogramma’s rond verfilmde
boeken met de auteurs Mirjam Mous en Khalid Boudou, filmers en acteurs. Het
Groninger Stripmuseum is aanwezig, vijf striptekenaars geven workshops die woord
en beeld bij elkaar brengen. De stadsverteller van Amsterdam, Karel Baracs, komt
met een speciaal voor deze dag geschreven verhaal. Typhoon, Toprak Yalçiner en
Klaas van Kruistum gaan met de leerlingen een weddenschap aan. En de leerlingen
ontdekken ook de activiteiten van het NEMO zelf nadat ze de instructiebordjes
hebben gelezen.
Wie komen er? Toprak Yalçiner, Typhoon, Klaas van Kruistum, maar ook Mano
Bouzamour, Mel Wallis de Vries, Stan Fritschy, Karel Baracs, Rob Ruggenberg,
Mamoun Elyounoussi, Rom Molemaker, Lydia Rood, Hans Sahar, Asis Aynan, Margje
Woodrow, Anna Woltz, Bibi Dumon Tak met Castel, Caja Cazemier, Daniëlle Bakhuis,
Natasza Tardio, Quirijn Snijder, Maren Stoffels, Mirjam Mous, Khalid Boudou, Eva
Burgers, Manon Sikkel, Said el Haji, Özcan Akyol, Anne Winkels / Annie van
Gansewinkel, Dris Tafersiti, Elle van de Bogaart en Jos van Hest.

Vijftig studenten Nederlands van de Hogeschool van Amsterdam en hun docenten zijn actief bij de dag betrokken.
 

Digitale bundel
De activiteiten tijdens het evenement functioneren als prikkel om het enthousiasme
voor lezen te stimuleren. De begeleidende digitale bundel - met teksten en
opdrachten voor leerlingen en adviezen voor docenten – en een schoolprogramma
vormen de structurele stimulans voor het lezen. De bundel is een groeidocument dat
tijdens het schooljaar steeds met nieuwe informatie wordt uitgebreid.
 

http://www.stapopderodeloper.nl/